Για άλλη μία φορά η επιστήμη κατορθώνει να συγκριθεί με το εξωπραγματικό. Μπορεί η δυνατότητα οι τυφλοί να βρουν την όρασή τους με ένα μικροτσίπ να μας φαίνεται σαν σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας.
Κι όμως, ο ομογενής Σταν Σκαφίδας, καθηγητής νανοτεχνολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, είναι πεπεισμένος ότι μαζί με την ομάδα του έχει δημιουργήσει το πρώτο βιονικό μάτι που θα δώσει φως ακόμη και σε τυφλούς.
Ο Σταν (Ευστράτιος) Σκαφίδας είναι σήμερα επικεφαλής της έρευνας στο NICTA, το εθνικό ερευνητικό κέντρο της Αυστραλίας, που κατέχει βραβεία αριστείας σε τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνίας. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης με BE (Hons), BSc, MEngSc και διδακτορικό δίπλωμα ηλεκτρολόγου μηχανικού. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν ασύρματα συστήματα επικοινωνιών, τα συστήματα σε ένα τσιπ υψηλής ταχύτητας μεικτού σήματος και μικροηλεκτρονική ραδιοσυχνοτήτων, ασύρματη μεταφορά ενέργειας και νευρωνικά κυκλώματα διασύνδεσης. Το NICTA είναι σήμερα το μεγαλύτερο κέντρο έρευνας για την ανάπτυξη της επόμενης γενιάς προθέσεων διέγερσης του αμφιβληστροειδούς.
«Το βιονικό μάτι είναι μια νευρωνική πρόθεση που φυτεύεται στην ωχρά κηλίδα του ματιού (το κέντρο του αμφιβληστροειδούς). Αυτό που κάνει είναι ότι διεγείρει ηλεκτρικά τα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς με σκοπό να δώσει την αίσθηση της όρασης. Ετσι, ουσιαστικά έχετε μια εξωτερική κάμερα που μπορεί να στηρίζεται στα γυαλιά σας, η οποία στέλνει ένα σήμα σε μια μονάδα επεξεργασίας, η οποία καθορίζει στη συνέχεια μια στρατηγική διέγερση που ουσιαστικά στέλνει ένα μήνυμα προς την πρόθεση που βρίσκεται το μάτι σας και πραγματικά διεγείρει ή στέλνει ηλεκτρικούς παλμούς στους νευρώνες. Αυτοί οι νευρώνες στέλνουν ένα δυναμικό ενέργειας στον εγκέφαλο που διασχίζει τον οπτικό φλοιό και ουσιαστικά σας δίνει την αντίληψη μιας ψηφιακής εικόνας σε pixel. Αν βάλετε πολλά pixels μαζί, θα σας δώσουν μιαν εικόνα. Υπάρχουν και άλλες ομάδες σε όλο τον κόσμο που εργάζονται σε αυτήν την ιδέα, αλλά πιστεύουμε ότι έχουμε κάποια μοναδική ικανότητα να οικοδομήσουμε ένα σύστημα που έχει περισσότερα από χίλια ηλεκτρόδια και που μπορεί να μεταφέρει το ηλεκτρικό φορτίο ασύρματα στο βιονικό μάτι» λέει ο κ. Σκαφίδας.
Βιονικό μάτι
Την έρευνα επικρότησε και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, η οποία χορήγησε επιδότηση ύψους 42 εκατ. δολαρίων Αυστραλίας (περίπου 28,5 εκατ. ευρώ), προκειμένου να επιταχυνθούν οι έρευνες για το πρώτο βιονικό μάτι του πλανήτη. Ο ίδιος παραδέχεται ότι «υπάρχει πολύ περισσότερη δουλειά να κάνουμε, αλλά οι ανθρώπινες δοκιμές δεν είναι πολύ μακριά για μια συσκευή που θα μπορούσε πραγματικά να χαρακτηριστεί τίποτα λιγότερο από θαύμα. Εάν αυτές οι δοκιμές είναι επιτυχείς, μπορούμε στη συνέχεια να προχωρήσουμε στην εμπορευματοποίηση αυτής της τεχνολογίας, αλλά θα περάσουν μερικά χρόνια πριν η συσκευή αυτή διατεθεί στο εμπόριο».