Γιατί τη Ισπανία καθυστερεί την πλήρη κρατική διάσωση και ποιό το κέρδος της από το σχέδιο Draghi

Η Ισπανία χρειάζεται εξωτερική οικονομική στήριξη – αυτό πλέον είναι απολύτως ξεκάθαρο. Και μια ταχεία και ομαλή κίνηση από την Ισπανία να ζητήσει εξωτερική βοήθεια είναι απαραίτητη για την επικύρωση της πρόσφατης βελτίωσης της ψυχολογίας της αγοράς προς αυτήν και προς τις χρηματοπιστωτικές αγορές γενικότερα.

 

Η ανακοίνωση του κ. Draghi του νέου σχεδίου νομισματικών συναλλαγών της ΕΚΤ (OMT), προσφέρει ένα όχημα για αυτήν την στήριξη. Η Goldman Sachs τονίζει ότι οι ισπανικές αρχές πρέπει να κινηθούν άμεσα και να ζητήσουν τώρα την στήριξη του EFSF.

Όπως σημειώνει ο οίκος, το μεγάλο μέγεθος της οικονομίας Ισπανίας σημαίνει ότι αυτή η εξωτερική στήριξη πρέπει να είναι πιο ευέλικτη από ό, τι ήταν στην περίπτωση της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας. Αυτή η ευελιξία είναι αυτό ακριβώς που προσφέρει το OMT της ΕΚΤ: Ο ισολογισμός της ΕΚΤ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αγορά βραχυπρόθεσμων κρατικών ομολόγων όταν μια χώρα έχει αποδεχθεί τις προϋποθέσεις που συνοδεύουν την αίτηση για παράλληλη στήριξη από το EFSF.

Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα της πρωτοβουλίας της ΕΚΤ απαιτεί από τις κυβερνήσεις να ενεργήσουν υπεύθυνα: τόσο μακροπρόθεσμα στη λήψη των θεμελιωδών μεταρρυθμίσεων για να πληρούν τις προϋποθέσεις που καθορίζονται από το EFSF, όσο και σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, οδεύοντας ομαλά προς την αποδοχή των όρων του EFSF.

Η Goldman Sachs είχε εκτιμήσει πως η Ισπανία θα υποβάλει αίτηση για τη στήριξη του EFSF στη συνεδρίαση του αυριανού Eurogroup στην Κύπρο. Όμως, αυτή τη στιγμή, αυτό αποδεικνύεται υπερβολικά αισιόδοξο και αναθεωρεί την άποψή της. Ενώ ένα επίσημο αίτημα για βοήθεια από το EFSF αργότερα και πριν από το τέλος Οκτωβρίου, μπορεί να είναι αρκετό για να περιορίσει την επανεμφάνιση των έντονων πιέσεων στην αγορά, κάποιες διαταραχές δεν μπορεί να αποκλειστούν. Και ενώ η Ισπανία φαίνεται να υπεκφεύγει λόγω των εγχώριων πολιτικών ανησυχιών, η γερμανική κοινή γνώμη και πολιτική μπορεί να το κάνει ακόμη πιο δύσκολο για την χώρα να ζητήσει βοήθεια, όσο το καθυστερεί.

Πέρα από τα αδύναμα οικονομικά μεγέθη που δείχνουν ότι η Ισπανία θα αναγκαστεί να ζητήσει τελικά περαιτέρω εξωτερική υποστήριξη, ο βασικός κίνδυνος που απορρέει αυτή τη στιγμή από την Ισπανία είναι ότι η κυβέρνηση χάνει το κίνητρο για μεταρρυθμίσεις, εάν είναι εγγυημένο ότι η ΕΚΤ θα αγοράσει το χρέος της.

Ο βραχυπρόθεσμος κίνδυνος είναι ότι τρέχουσες συζητήσεις για συμφωνία της Ισπανίας δείχνουν ότι η χώρα είναι διατεθειμένη να πιέσει την αγορά στα στα όρια της ανοχής της, για μια πιο αργή μετάβαση στη στήριξη του EFSF.

Ο μεσοπρόθεσμος κίνδυνος είναι πως ακόμη και όταν η Ισπανία υπόκειται σε όρους στο πλαίσιο ενός προγράμματος του EFSF, η ατελής φύση του ελέγχου θα μπορούσε να δελεάσει την Ισπανία να εκμεταλλευτεί την ετοιμότητα της ΕΚΤ να αγοράσει το χρέος της.

Όπως υπογραμμίζει η Goldman Sachs, πάντως η χρονική στιγμή του επίσημου αιτήματος θα εξαρτηθεί από τις εντάσεις στην αγορά, οι οποίες κατά το παρελθόν έχουν αποδειχθεί να είναι ένας μηχανισμός εξαναγκασμού των, συχνά καθυστερημένων, πολιτικών δράσεων. Ο αμερικάνικη τράπεζα θεωρεί ότι η Ισπανία πρέπει να υποβάλει αίτηση για τη στήριξη του EFSF πριν από τις λήξεις των ομολόγων της στις 29 και 31 Οκτωβρίου.

Όπως έχει τονίσει και στο παρελθόν, η G.S εξακολουθεί να πιστεύει ότι η πλήρης κρατική διάσωση της Ισπανίας, μεσώ των EFSF / ΕSM, θα αποδειχθεί τελικά αναπόφευκτη. Ο πιο ουσιαστικός κίνδυνος είναι ο μεσοπρόθεσμος κίνδυνος της ανάπτυξης πολύ πιο δύσκολων σχέσεων μεταξύ της Ισπανίας και της ευρύτερης περιοχής του ευρώ. Με βάση, όχι μόνο τις τελευταίες ενδείξεις από την Ισπανία, αλλά και τα προαναφερόμενα κίνητρα που έχει η χώρα , ο κίνδυνος αυτός είναι μεγάλος. Εφαρμόζοντας όρους και προϋποθέσεις είναι πάντα δύσκολο στην πράξη – ακόμα περισσότερο όταν μια χώρα, όπως η Ισπανία, έχει ένα μεγάλο πρωτογενές έλλειμμα και μπορεί να θεωρηθεί ότι εκμεταλλεύεται την χρηματοδότηση της κεντρικής τράπεζας.

Όπως σημειώνει η Goldman, η Ισπανία έχει την ευκαιρία τις επόμενες εβδομάδες να αποδείξει ότι επιθυμεί να αποφύγει όλους αυτούς τους κινδύνους. Αλλά κάποια από τα κίνητρα που δημιουργούνται από την ετοιμότητα του κ. Draghi να ενεργήσει, θα το κάνουν δύσκολο για την χώρα να αντισταθεί στα οφέλη της αίτησης βοήθειας.