Γιώργος Καισάριος: Ευρωπαϊκή αλυσιδωτή αντίδραση



Ακούμε συνέχεια ότι η Ευρώπη έχει κολλήσει τον ελληνικό ιό. Ακούμε ότι η αν δεν σταματήσει η κρίση στην Ελλάδα, θα τη μεταδώσει και σε άλλες χώρες. Τέλος, ακούμε ότι θα πρέπει να σωθεί η Ελλάδα για να σωθούν και οι άλλοι.

Η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική.

Η αλήθεια είναι ότι το πρόβλημα της Ελλάδος το έχουν και πολλές άλλες χώρες (Ιταλία, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Βέλγιο κτλ).

Το πρόβλημα αυτό δεν είναι άλλο από το γεγονός ότι αυτές οι χώρες έχουν πολύ περισσότερο χρέος από ό,τι μπορεί να εξυπηρετηθεί (είτε λόγω τραπεζικού προβλήματος είτε λόγω υπέρογκου κρατικού τομέα όπως η Ελλάδα).

Άρα βοηθώντας την Ελλάδα να αντιμετωπίσει το χρέος της (και την εξυπηρέτηση αυτού) δεν θα λύσει το πρόβλημα των άλλων χωρών, διότι και αυτές θα πρέπει να βοηθηθούν στην εξυπηρέτηση του χρέους τους.

Ακόμα και αν αύριο το πρωί η Ελλάδα βρει απάντηση στο πρόβλημα του χρέους, δεν σημαίνει ότι θα λυθεί το πρόβλημα της Ιταλίας.

Επειδή λοιπόν η αγορά το γνωρίζει αυτό (σε αντίθεση με τους περισσότερους πολιτικούς), έχει αρχίσει να προεξοφλεί ποιες άλλες χώρες θα βρεθούν στο ίδιο αδιέξοδο. Η αγορά έχει αποφασίσει λοιπόν ότι σειρά έχουν Ισπανία, Πορτογαλία και Ιταλία.

Στη συνέχεια όμως έχει προκύψει και ένα άλλο θέμα. Τα πράγματα πάνε τόσο άσχημα στην Ελλάδα, που ίσως η Ελλάδα φύγει (από μόνη της) ή διωχθεί από το ευρώ και αναγκαστεί να τυπώσει δραχμές.

Τώρα έχουμε ένα μεγάλο θέμα, διότι αν γίνει αυτό, λογικά το ίδιο θα πάθουν και οι άλλες χώρες που έχουν το ίδιο πρόβλημα με την Ελλάδα.

Άρα αν φύγει η Ελλάδα και πάει στη δραχμή, ποιος τρελός θα θελήσει να έχει λεφτά σε ιταλικές, ισπανικές, βελγικές, ιρλανδικές και πορτογαλικές τράπεζες; Η απάντηση είναι κανένας.

Άρα μέχρι να σιγουρευτεί η αγορά ότι η Ελλάδα δεν θα φύγει από το ευρώ, η αγορά θα πάρει τα μέτρα της, που σημαίνει κεφαλαιακή έξοδος από αυτές τις χώρες και έξοδος από το ευρώ. (Διαβάστε: “Τι θα καθορίσει την αξία του ευρώ“).

Και όσο ορισμένοι νομίζουν ότι μπορεί να κουκουλώσουν το ελληνικό πρόβλημα με δάνεια που, επίσης δεν μπορούν να πληρωθούν (στην περίπτωση της Ελλάδος βέβαια έκαναν και κάτι το σωστό, το κούρεμα), τόσο η αγορά δεν θα ησυχάσει και θα παίρνει τα μέτρα της έναντι αυτού του ενδεχόμενου.

Χτες λοιπόν ανακοινώθηκε ότι μεταφέρθηκαν στις ελληνικές τράπεζες 18 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση αυτών. Το ερώτημα που έχω εγώ είναι, πως θα κεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες χωρίς αύξηση κεφαλαίου;

Αν έχω καταλάβει καλά, αυτά τα λεφτά θα χρησιμοποιηθούν για να ελαφρύνει από το ELA η Τράπεζα της Ελλάδος. Για ποιο λόγο να γίνει αυτό παρακαλώ; Πάμε δηλαδή από ένα facility που ουσιαστικά δεν μας κοστίζει σχεδόν τίποτα (το ELA από την ΤτΕ) σε δάνεια από το EFSF, που μας κοστίζει κάτι. Αυτό άραγε είναι το μεγάλο πρόβλημα;

Όχι αγαπητέ αναγνώστη, αυτό δεν είναι το πρόβλημα, το πρόβλημα είναι η κεφαλαιακή επάρκεια του τραπεζικού συστήματος, που πλέον (κατ΄ εμέ) δεν μπορεί καν να μετρηθεί, διότι κανένας δεν έχει ιδέα τι επισφάλειες έχουν οι τράπεζες, διότι κανένας δεν θέλει να κοστολογήσει σωστά τα προβληματικά τους πάγια.

Και όσο το πρόβλημα των προβληματικών παγίων δεν αντιμετωπίζεται σωστά (με όρους αγοράς, που σημαίνει διαγραφή αυτών στα όρια του τι πραγματικά αξίζουν), τόσο δεν θα ανακεφαλαιοποιηθούν σωστά οι τράπεζες και τόσο το πρόβλημα δεν θα λυθεί.

Διότι μέρος αυτών των προβληματικών παγίων είναι κρατικό χρέος σε τραπεζικούς ισολογισμούς που, δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί (από τους φορολογούμενους) και η αγορά καθημερινά τιμολογεί αυτό το πρόβλημα ανάλογα.

Άρα αγαπητέ αναγνώστη, γυρίζουμε πίσω στο αρχικό πρόβλημα που καταγράφω εδώ και τρία περίπου χρόνια, που είναι ένα πρόβλημα χρέους, προβληματικών παγίων στους τραπεζικούς ισολογισμούς και το πρόβλημα του που θα βρεθούν τα λεφτά για να ανακεφαλαιοποιηθούν σωστά οι τράπεζες.

Και ως προς αυτό, δεν βλέπω ακόμα τίποτα από την Ευρώπη προς αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.

Ως γνωστόν η δική μου συνταγή κάνει λόγο για τη διαγραφή όλων των προβληματικών παγίων και χρήση της δημιουργικής λογιστικής της κεντρικής τράπεζας για την αναπλήρωση των ζημιών… και οι φορολογούμενοι να λάβουν μετοχές στο τραπεζικό σύστημα. Και όσο δεν βλέπω τίποτα προς αυτή την κατεύθυνση, με το δικό μου το μυαλό, λύση δεν θα υπάρχει και το πρόβλημα στην Ευρώπη απλά θα χειροτερεύει.

Και αν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα πολύ σύντομα, θα έχουμε μια αλυσιδωτή αντίδραση σε όλη την ένωση, που ειλικρινά δεν ξέρω που θα αφοπλιστεί.