>Διάσωση κρατών ή τραπεζών;

>

Είναι κοινό μυστικό στις Βρυξέλλες ότι η αναβολή της Συνόδου Κορυφής για τις 23 Οκτωβρίου μετά την συνάντηση Μέρκελ – Σαρκοζί δεν αφορά την Ελλάδα. Ή για την ακρίβεια δεν αφορά κατά βάση την Ελλάδα.

Οι δύο ηγέτες βρίσκονται σε κάθετη διαφωνία με την ΕΚΤ για ένα κεντρικής σημασίας ζήτημα τόσο από οικονομική όσο και από πολιτική άποψη: το αν το “νέο” EFSF, το ταμείο διάσωσης της Ευρωζώνης, θα κινητοποιηθεί πλέον για να “προφυλάξει” τις οικονομίες της ευρωζώνης από την κρίση του χρέους ή θα χρησιμοποιηθεί για να δρομολογηθεί η ανακεφαλαίωση των ευρωπαϊκών τραπεζών.

Το ΔΣ της ΕΚΤ παραμένει σταθερά και επίμονα στη γραμμή της ανάληψης από το “νέο” EFSF ρόλου υποστηρικτή των κρατικών ομολόγων στην πρωτογενή και την δευτερογενή αγορά. Ένα ρόλο που μέχρι σήμερα έχει αναλάβει στο πλαίσιο μιας “γκρίζας ζώνης” του καταστατικού της η ΕΚΤ και επιχειρεί ανεπιτυχώς να απαλλαγεί από αυτόν εδώ και ένα περίπου χρόνο. Ήδη στα χαρτοφυλάκιά της βρίσκονται συσσωρευμένα 163 δισ. ευρώ κρατικών ομολόγων από την Ελλάδα, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και πολύ περισσότερα από την Ιταλία και την Ισπανία.

Η ΕΚΤ βλέπει τον κίνδυνο από την Ιταλία και την Ισπανία να διογκώνεται και πιέζει με όλες της τις δυνάμεις να απαλλαγεί από τον ρόλο αυτό το ταχύτερο δυνατό. Αντίθετα η κα Μέρκελ και ο κ. Σαρκοζί κάτω από τις πιέσεις της εσωτερικής πολιτικής κρίσης σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις των αμερικανών εταίρων έχουν συμφωνήσει να χρησιμοποιήσουν το EFSF για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, αφήνοντας την ΕΚΤ να απορροφά τις αυξανόμενες πιέσεις στα ιταλικά και ισπανικά ομόλογα.

Οι πιέσεις από τις ΗΠΑ έχουν επίσης αυξηθεί τις τελευταίες εβδομάδες απέναντι σε όλες τις θυγατρικές των ευρωπαϊκών τραπεζών στις ΗΠΑ απαιτώντας συγκεκριμένα προγράμματα ενίσχυσης της κεφαλαιακής τους επάρκειας για να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους στις ΗΠΑ.

Η ΕΚΤ από την πλευρά της αντέδρασε με την πρόσφατη επανενεργοποίηση των έκτακτων μέτρων παροχής ρευστότητας που είχε δρομολογήσει και το 2008, με την παροχή ρευστότητας 12μηνης διάρκειας και ετοιμάζεται επιπλέον για μείωση των επιτοκίων ίσως και κάτω από το 1% πριν από το τέλος του έτους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο τελευταίο report της ΕΚΤ έχει ενσωματωθεί σκόπιμα μία φράση -όπως επισημαίνουν αξιωματούχοι της- η οποία υπογραμμίζει την θέση της τράπεζας να εφαρμοσθεί όπως ακριβώς έχει η συμφωνία της 21ης Ιουλίου, σαν προειδοποίηση απέναντι στις γερμανικές πιέσεις για αναθεώρησή της στις 23 Οκτωβρίου.

Η υπόθεση της Ελλάδας αν και συνεχίζει να καταγράφεται διεθνώς σαν σημείο αναφοράς των όποιων αλλαγών πρόκειται να γίνουν στη συμφωνία της 21ης Ιουλίου, έχει επί της ουσίας περάσει σαφώς σε δεύτερη μοίρα καθώς το σύνολο των αποφάσεων και των διενέξεων στο εσωτερικό της ευρωζώνης, έχει στο κέντρο του πλέον την κρίση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και την συνολική κρίση χρέους με την επερχόμενη απειλή στην Ιταλία και την Ισπανία.

Αυτό βέβαια ελάχιστα διευκολύνει την διαχείριση της κρίσης στην Ελλάδα καθώς οι όποιες ρυθμίσεις τελικά γίνουν όσον αφορά το ρόλο του EFSF στην αντιμετώπιση της τραπεζικής κρίσης και της συνολικής κρίσης του χρέους, αυτές θα συμπαρασύρουν και την Ελλάδα, ανεξάρτητα από το εύρος της “επιτυχίας” της στην εφαρμογή του μεσοπρόθεσμου προγράμματος και της αξιολόγησης της οικονομίας από την τρόικα για την απόδοση της 6ης δόσης…

Χαρακτηριστικό άλλωστε είναι ότι εδώ και αρκετές ημέρες η ομάδα εργασίας του κ. Χ. Ράϊχενμπαχ ασχολείται κατά βάση με την καταγραφή των πόρων του ελληνικού κράτους σε κινητές και ακίνητες αξίες όπως επίσης και στα μελλοντικά έσοδα από οποιεσδήποτε πηγές.

Η διαχείριση των πόρων αυτών από την “ομάδα Ράιχενμπαχ” θα αποτελέσει στο όχι μακρινό μέλλον το αντάλλαγμα για τις όποιες μειώσεις (haircut) χρέους αποφασισθούν πέραν εκείνων που προβλέπονται στην συμφωνία της 21ης Ιουλίου στο περιβόητο PSI…

Του Γιάννη Αγγέλη