Θα βγάλουν στο σφυρί 100.000 σπίτια; Είναι απίθανο. Εδώ δεν γίνονται σήμερα πράξεις, ακόμη και σε περιπτώσεις που είναι ξεκάθαρες επενδυτικές ευκαιρίες και θα γίνουν πράξεις με 100.000 πωλητές στο limit down; Από την άλλη πλευρά, κάτι πρέπει να γίνει για να αρχίσουν να εξυπηρετούνται εκατοντάδες χιλιάδες καθυστερούμενα δάνεια.
Υπάρχουν πολλοί συμπολίτες μας που δεν πληρώνουν τις δόσεις τους όχι γιατί δεν μπορούν, αλλά επειδή ελπίζουν στη Σεισάχθεια! Ή σε κάποια ευνοϊκή ρύθμιση στο μέλλον. Με άλλα λόγια ελπίζουν ότι τις δικές τους οφειλές θα τις πληρώσουμε όλοι εμείς οι υπόλοιποι. Εκτός κι αν κάποιος έχει την ψευδαίσθηση ότι τα χρέη εξανεμίζονται και ότι είναι δυνατόν να μείνουν για πάντα απλήρωτα.
Είναι μεγάλη η ευθύνη όλων εκείνων των πολιτικών δυνάμεων που επένδυσαν στους φόβους και στις αδυναμίες των δανειοληπτών και τους δημιούργησαν έτσι πλαστές προσδοκίες. Τα χρήματα οφείλονται στο τραπεζικό σύστημα, το οποίο με την σειρά του αντλεί ακόμη ρευστότητα χάρη στα δάνεια που έχει χορηγήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Με άλλα λόγια, τα χρήματα τα οφείλουν οι δανειολήπτες στους Ευρωπαίους φορολογούμενους, οι οποίοι και κρατούν με τα χρήματά τους ακόμη ανοικτές τις πόρτες των ελληνικών τραπεζών. Από πού λοιπόν θα χαρίσουν οι δημαγωγοί τα δάνεια;
Ένας τρόπος υπάρχει για να τους τα «φάμε». Για να τους «ρίξουμε». Διότι περί αυτού πρόκειται, για κλοπή. Να κλείσουμε τα σύνορα, να ταμπουρωθούμε μέσα και να διακόψουμε τις επαφές μας με όλο τον άλλο κόσμο. Να γίνουμε Αλβανία του Χότζα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος κι ας λένε οι απατεώνες της πολιτικής ό,τι θέλουν.
Οι υποσχέσεις των δημαγωγών είναι τζάμπα. Οι ζωές των ανθρώπων, όμως, είναι κανονικές. Κι αυτές επηρεάζονται από ανόητες αποφάσεις. Κι αν κάτι πάει στραβά δεν θα φταίνε οι «κακοί τραπεζίτες», αλλά το γεγονός ότι υπήρξε κάποιος τόσο ευκολόπιστος.
Λένε ότι με το να μην πληρώνει κάποιος κάνει κακό στις τράπεζες. Σας έχω ένα νέο. Ό,τι κακό ήταν να πάθουν οι τράπεζες και οι μέτοχοί τους το έχουν ήδη πάθει. Αν οι μέτοχοι θα χάσουν το 100% της αξίας των μετοχών τους, όπως συνέβη με την Αγροτική ή θα περισώσουν τίποτα ψίχουλα, αυτό είναι δευτερευούσης σημασίας. Από εδώ και πέρα παίζει κανείς με τις καταθέσεις, με τα χρήματα των συμπολιτών του. Αν αυτό είναι «μαγκιά», τότε θα πρέπει να αναθεωρήσουμε συνολικά τις απόψεις μας για την ζωή.
Η απειλή ότι θα βγουν στο σφυρί τα ακίνητα των κακοπληρωτών είναι ένας τρόπος για να προωθηθούν προγράμματα επιμήκυνσης δανείων. Είναι ένας τρόπος για να αρχίσει το τραπεζικό σύστημα να συγκεντρώνει και πάλι χρήματα για να μπορεί στην συνέχεια να δώσει νέα δάνεια. Η ρευστότητα της αγοράς είναι κλειδωμένη στα σεντούκια μας και όχι δήθεν στα υπόγεια των τραπεζών. Εκτός κι αν επιμένουμε να δικαιολογούμε την δική μας ανευθυνότητα με ιστορίες για αγρίους.
Κι ερχόμαστε σε ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο σημείο. Αφορά εκείνους που έχουν αντικειμενικό πρόβλημα να πληρώσουν το δάνειό τους και αυτό αφορά την πρώτη και μοναδική τους κατοικία. Υπάρχουν τρόποι για να διασφαλιστεί μία διαδικασία προστασίας αυτών των ανθρώπων. Όπως για παράδειγμα τα τετραγωνικά της πρώτης κατοικίας ή άλλα περιουσιακά στοιχεία του δανειολήπτη. Πρώτη κατοικία μπορεί να είναι ένα διαμέρισμα 80 τετραγωνικών, όπως κι ένα άλλο 250. Δεν είναι όμως το ίδιο πράγμα. Θα πρέπει να υπάρχουν κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια για την προστασία των αδυνάμων. Να τους δοθεί μία περίοδος χάριτος, μέχρι να μπορέσουν να σταθούν και πάλι στα πόδια τους.
Αλλά και πάλι δεν πρέπει να δημιουργούνται ψεύτικες προσδοκίες. Ο νόμος Κατσέλη, για παράδειγμα, έχει δημιουργήσει πολλά περισσότερα προβλήματα από εκείνα που δήθεν πήγε για να λύσει. Έχει δημιουργηθεί η αίσθηση σε πολλούς συμπολίτες μας ότι αν δεν πληρώνουν το στεγαστικό τους δάνειο και αν δεν δηλώνουν εισοδήματα, μπορεί και να τους χαρίσουν χρήματα. Αυτό θα πρέπει να ξεκαθαριστεί. Ότι δεν χαρίζονται χρήματα. Όχι μόνο γιατί δεν υπάρχει ο Άγιος Βασίλης, αλλά διότι σε αυτή την περίπτωση το κέρδος του ενός είναι η ζημιά του άλλου…
Θανάσης Μαυρίδης