Κώστας Στούπας: Η Ελλάδα και το δίλημμα Τουρκία ή Αργεντινή…

Το προηγούμενο των τελευταίων χρεοκοπιών της Ρωσίας, της Αργεντινής και της Τουρκίας προμηνύουν πως κάπου  κοντά η Ελλάδα κρύβει μια ευκαιρία για τους απανταχού κερδοσκόπους.

Μια χρεοκοπία όμως εκτός ευκαιρία για τους κερδοσκόπους πρέπει να  αποτελεί και ευκαιρία για την κοινωνία που την υπόκειται.

Από τις τρεις παραπάνω χρεοκοπίες των τελευταίων 15 ετών μόνο αυτή της Τουρκίας φαίνεται πως αποτέλεσε ευκαιρία για την κοινωνία καθώς η χρεοκοπία πυροδότησε πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές που απελευθέρωσαν μακροπρόθεσμες δυναμικές.

Το πολιτικό και οικονομικό σύστημα στην Τουρκία μετά τη χρεοκοπία της περασμένης δεκαετίας αναδιαρθρώθηκε πάνω σε νέες βάσεις.

Στη Ρωσία και την Αργεντινή η έξοδος από την κρίση της χρεοκοπίας στηρίχθηκε κυρίως στην άνοδο των διεθνών τιμών των πρώτων υλών, ενώ στην Τουρκία στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Η Τουρκία δεν διαθέτει ούτε πετρέλαια ούτε μεγάλη παραγωγή βασικών τροφίμων.

Από πολιτική σκοπιά στην Αργεντινή το πολιτικό και οικονομικό μοντέλο ελάχιστα άλλαξε μετά τη χρεοκοπία, αφού στην εξουσία επέστρεψαν οι περονιστές με τη συνήθη ροπή τους στην αριστερόστροφη δημαγωγία και την διαφθορά.

Στη Ρωσία το αναποτελεσματικό και διεφθαρμένο σύστημα επιλεκτικού ανοίγματος των αγορών και επιλεκτικότερων ιδιωτικοποιήσεων με αδιαφανείς όρους σε ημετέρους της περιόδου Γέλτσιν, αντικαταστάθηκε από το αποτελεσματικότερο αλλά δεσποτικό σύστημα που συνεχίζει να κυριαρχείται από οικονομικούς και πολιτικούς ολιγάρχες τη διαφθορά και τη χαμηλή παραγωγικότητα. Το ερώτημα για τη Ρωσία είναι αν θα μπορέσει να αποφύγει μια νέα χρεοκοπία στην περίπτωση που  η τιμή του πετρελαίου βρεθεί στο ένα τρίτο της σημερινής αποτίμησης.

Στην Τουρκία η χρεοκοπία διέλυσε το παλιό διαφθαρμένο κεμαλικό καθεστώς και έφερε στην εξουσία το  σύστημα του δυτικόστροφου Ισλάμ που έχει αποδεχτεί και ενσωματώσει βασικούς κανόνες της λειτουργίας των αγορών.

Καθώς η Ελλάδα δεν διαθέτει ακόμη ούτε απέραντα λιβάδια με μοσχάρια ή κάμπους με σόγια, αλλά ούτε τα πετρέλαια και ορυκτά της Ρωσίας η έξοδος από τη χρεοκοπία μπορεί να μοιάζει με την έξοδο της Τουρκίας από τη χρεοκοπία των αρχών της περασμένης δεκαετίας.

Στην Τουρκία το παλιό πολιτικό σύστημα με πρόσχημα το Ισλάμ σαρώθηκε από την εμφάνιση ενός νέου προσώπου, του Ταγίπ Ερντογάν.

Το ερώτημα που τίθεται είναι,  ποιο θα είναι το πρόσχημα και ποιο το αντίστοιχο πρόσωπο στην Ελλάδα;

Ήδη στην πολιτική σκηνή η άκρα αριστερά και η άκρα δεξιά φιλονικούν με όρους περασμένου εμφυλίου, για το ποιος μπορεί να εγγυηθεί τη επόμενη μέρα.

Αμφότερες όμως το προσπαθούν μέσω ενός θολού κώδικα αξιών του χθες και αδυνατούν να προσαρμόσουν στα δεδομένα του σήμερα.

Η  επόμενη μέρα όμως δύσκολα  μπορεί να καταληφθεί εξ εφόδου από κακέκτυπα των ταγμάτων του Χίτλερ, του Μάο  ή του Λένιν.

Όποιος πετύχει πρώτος τη μεταστροφή έχει πολλές πιθανότητες να  επιβάλει το μοντέλο της επόμενης μέρας. Εκτός, αν η  διαχρονική πλειοψηφία της  δημοκρατικής παράταξη της Κεντροδεξιάς και Κεντροαριστεράς προλάβουν και συνθέσουν τόσο το πρόσχημα, όσο και το μοντέλο για την επόμενη μέρα… Και το κυριότερο να βρουν το πρόσωπο με τις κατάλληλες «γωνίες» που θα τα ενσαρκώσει και θα ανταγωνιστεί δίκην λαϊκού ρομάντζου τη  θεατρική λάμψη του Αλέξη και του Ηλία.

Από την Ελλάδα αυτό που μπορεί να θεωρηθεί βέβαιο είναι πως οι κερδοσκόποι που θα ποντάρουν θα κερδίσουν πολλά τα επόμενα χρόνια. Από τι ακριβώς θα κερδίσουν θα μας το δείξει ο χρόνος…