«Μαύρα σενάρια» για την επόμενη ημέρα στην Ελλάδα


Κοντά στο σημείο μηδέν βρίσκεται πλέον για μεγάλο μέρος της αγοράς των δανειστών και των εταίρων η Ελλάδα καθώς τα «μαύρα σενάρια» για την επόμενη ημέρα των επαναληπτικών εκλογών της 17ης Ιουνίου έχουν πάρει μορφή χιονοστιβάδας.
Εταίροι, αξιωματούχοι και επιχειρήσεις οφείλουν, όπως αναφέρεται ευρέως στην αγορά, να καταστρώσουν σχέδια είτε για να εξοστρακίσουν την Ελλάδα είτε για να τη στηρίξουν με ένα επιθετικό πρόγραμμα οικονομικής ανάπτυξης, ενώ κρατώντας την ψυχραιμία τους θα πρέπει να εξακολουθήσουν να προετοιμάζονται για την ημέρα μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου (τις οποίες επιθυμούν να μετατρέψουν σε de facto δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι της χώρας στο ευρώ), που συμβαίνει να είναι και η πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής των G20 στο Μεξικό.
Μια ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη, το αποκαλούμενο «Grexit», υπάρχει κίνδυνος, όπως λέγεται, να μετατρέψει πάντως τη χώρα σε αποτυχημένο κράτος.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Citigroup κ. Βίλεμ Μπόιτερ εκτίμησε πάντως ότι η Ελλάδα θα κάνει Πρωτοχρονιά με τη δραχμή αφού ενδέχεται να αποχωρήσει από την ευρωζώνη την 1η Ιανουαρίου 2013.
Το νέο νόμισμα θα υποτιμηθεί κατά 60% άμεσα έναντι του ευρώ και θα παραμείνει υποτιμημένο κατά 50%-60% τα επόμενα πέντε χρόνια.

Πέντε φορές επάνω
«Αρχικά θα ανακοινωθεί η ισοτιμία ευρώ/δραχμής ως 1 προς 1, αλλά μέσα στις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες θα εκτοξευθεί στο 1 προς 1.000 και πολύ σύντομα και στο 1 προς 1.500. Αυτό απλά σημαίνει ότι για οποιαδήποτε αγορά προϊόντων και ειδικότερα εισαγόμενων θα πρέπει να πληρώνουμε 3 ως 5 φορές περισσότερες δραχμές από ό,τι αντιστοιχεί σήμερα. Ο πληθωρισμός θα εκτοξευθεί σε επίπεδα διψήφια και τριψήφια. Ο,τι αγοράζουμε τη μια μέρα την επομένη θα χρειαζόμαστε διπλάσιες δραχμές για να το αποκτήσουμε» σημειώνει ο Γιώργος Κοφινάκος, εκπρόσωπος της StormHarbour και διευθύνων σύμβουλος της Enolia Premium.
Οι τράπεζες θα καταρρεύσουν, τα επιτόκια θα εκτοξευθούν σε τριψήφια νούμερα και όλες οι καταθέσεις θα μετατραπούν σε δραχμές με ισοτιμία 1 προς 1 – άρα, ενώ τα έξοδά μας θα είναι υπερπολλαπλάσια, τα εισοδήματά μας θα είναι υποπολλαπλάσια.
Θα περάσουν τουλάχιστον 3-5 χρόνια βαθύτερης ύφεσης από την τωρινή για να καταφέρει η Ελλάδα μόνο να επανέλθει στα επίπεδα του 2012! Μέσα από όλη αυτή τη διαδικασία θα σημειωθεί πτώση του ΑΕΠ κατά 50%, η ανεργία θα ξεπεράσει το 45%, το βιοτικό επίπεδο θα κατακρημνιστεί, ενώ το 50%-60% του πληθυσμού θα καταρρεύσει κάτω από τα επίπεδα φτώχειας.
Μπορεί οι πλούσιοι με χρήματα στο εξωτερικό, οι εξαγωγείς προϊόντων και οι ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες να βγουν κερδισμένοι, εν τούτοις η μέση αστική τάξη θα εξαφανιστεί και θα δημιουργηθεί ένα νέο κύμα νεόπτωχων, ενώ οι ήδη φτωχοί, οι άνεργοι και οι συνταξιούχοι θα βρεθούν σε ακόμη πιο δεινή θέση. Επίσης, η μετανάστευση, η πολιτική αστάθεια και η κοινωνική αναταραχή σε ένα περιβάλλον αυξανόμενων γεωπολιτικών κινδύνων θα φέρουν πιο κοντά την εθνική κατάθλιψη, ενώ κάποιοι δεν αποκλείουν ακόμη και την ανάμειξη του στρατού.

Τέσσερα σενάρια από την HSBC
«Η έξοδος από το ευρώ θα είναι χειρότερο λάθος από ό,τι ήταν η υιοθέτηση του ευρώ από την Ελλάδα» εκτίμησε ο Μόραντ Τσάουντρι της Royal Bank of Scotland. «Πραγματικά δεν μπορώ να αντιληφθώ γιατί είναι ελκυστικό για τους έλληνες ψηφοφόρους να βγει η χώρα τους από το ευρώ» ανέφερε και ο Τζιμ Ο’ Νιλ, πρόεδρος της Goldman Sachs Asset Management, μιλώντας στο Bloomberg.
Ο Στέφεν Κινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της HSBC Bank plc, κατήρτισε τέσσερα σενάρια για την επόμενη ημέρα στην Ελλάδα.
Στο πρώτο οι εκλογές αναδεικνύουν μια κυβέρνηση υπέρ του προγράμματος διάσωσης που είναι αντίθετη στην έξοδο της χώρας από το ευρώ. Ωστόσο, ελλείψει οικονομικής ανάπτυξης, τα υποκείμενα προβλήματα φερεγγυότητας, τόσο για την κυβέρνηση όσο και για τις τράπεζες, δεν λένε να φύγουν.
Στο δεύτερο σενάριο το αποτέλεσμα των εκλογών είναι εναντίον του σχεδίου διάσωσης, αλλά δεν ακολουθεί έξοδος από το ευρώ καθώς λαμβάνονται πυροσβεστικά μέτρα. Με τον καιρό όμως τα προβλήματα κάνουν ξανά την εμφάνισή τους.

Χωρίς επιστροφή το ενιαίο νόμισμα
Το τρίτο σενάριο κάνει λόγο για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ χωρίς μετάδοση της κρίσης στα υπόλοιπα κράτη. Η απομάκρυνση της Ελλάδας δίνει ώθηση στην ευρωπαϊκή οικονομική και πολιτική ολοκλήρωση.
Στο τέταρτο σενάριο η Ελλάδα εγκαταλείπει το ευρώ αλλά οι άλλες χώρες της ευρωζώνης δεν μπορούν να συμφωνήσουν στα επόμενα βήματα. Τα spreads των κρατικών ομολόγων διευρύνονται, τα bank runs επισπεύδονται και το ευρώ κατευθύνεται στο σημείο χωρίς επιστροφή.

Πού οδηγεί η αποχώρηση από την ευρωζώνη
Θα χρειαστούν 3-5 χρόνια υφεσης για να επανέλθει η χώρα στα επίπεδα του 2012!
Μια επιστροφή στη δραχμή θα εξαφανίσει τη μέση αστική τάξη και θα δημιουργηθεί ένα νέο κύμα νεόπτωχων, σημειώνει ο κ. Γιώργος Κοφινάκος (φωτογραφία), εκπρόσωπος της StormHarbour και διευθύνων σύμβουλος της Enolia Premium.
Οι ήδη φτωχοί, οι άνεργοι και οι συνταξιούχοι θα βρεθούν σε ακόμη πιο δεινή θέση, μια και το κράτος θα κηρύξει στάση πληρωμών και δεν θα μπορούν να εισπράξουν τίποτα από τον δημόσιο τομέα, ενώ, επειδή όλες οι τιμές των προϊόντων θα εκτοξευθούν, τα προϊόντα θα είναι απλησίαστα. Επειδή το κράτος δεν θα μπορεί να πληρώσει για εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, η παροχή τους καθώς και το ρεύμα θα περικόπτονται για μεγάλες περιόδους από την αγορά. Το όλο περιβάλλον θα δημιουργήσει κατάθλιψη και θα οδηγήσει σε μετανάστευση ή αυτοχειρία μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Οι μόνες συναλλαγές που θα είναι δυνατές θα είναι όσες γίνονται με ανταλλαγή προϊόντων.
Η χώρα θα είναι ακυβέρνητη για μεγάλα διαστήματα, μια και οι κυβερνήσεις θα αλλάζουν με μεγάλη συχνότητα λόγω των πιέσεων και των αναταραχών από τις διαμαρτυρίες του πληθυσμού. Γεωπολιτικά η χώρα θα βρεθεί σε δυσχερή θέση έναντι κάποιων γειτόνων της και μπορεί να οδηγηθεί σε επώδυνους συμβιβασμούς.
Αν κάποιοι λοιπόν νομίζουν ότι σήμερα έχουν φτάσει στο χαμηλότερο επίπεδο και δεν διακινδυνεύουν να χάσουν τίποτα κάνουν τραγικό λάθος γιατί ένα κυριολεκτικά πτωχευμένο κράτος με ένα νόμισμα που δεν το αναγνωρίζει κανένας παγκοσμίως χάνει οποιαδήποτε υποστήριξη και το πρόβλημα αφορά πια το σύνολο του πληθυσμού.
Το σίγουρο είναι ότι η Ελλάδα αυτή την περίοδο διανύει μια ύφεση ταυτόσημη με αυτήν του 1929. Παρ’ όλα αυτά, αν προσθέσουμε και την περίπτωση της εξόδου μας από το ευρώ, θα χρειαστούν τουλάχιστον 3-5 χρόνια βαθύτερης ύφεσης από την τωρινή στη χώρα για να καταφέρει μόνο να επανέλθει στα επίπεδα του 2012!
Πρέπει να είναι ολοφάνερο ότι μια ενδεχόμενη χρεοκοπία δεν χτυπάει τόσο τους δανειστές μας όσο όλον τον ελληνικό πληθυσμό και ιδιαίτερα τους πιο φτωχούς και ευάλωτους. Απλά οι δανειστές μας θα το σκεφθούν πολύ καλά για να μας δανείσουν στο μέλλον και βέβαια με απαγορευτικούς -τοκογλυφικούς όρους.
Δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε επίσης ότι κατά τη διάρκεια τέτοιων χρεοκοπιών αυτό που επίσης δοκιμάζεται είναι η δημοκρατία και η λειτουργία των θεσμών.
Αξίζει ο λαός μας να περάσει μέσα από μια τέτοια εγκληματική διαδικασία που η διάρκεια της αλλά ακόμη και το ακριβές καταστροφικό αποτέλεσμά της είναι τελείως ακαθόριστα; Το σίγουρο είναι, αναφέρει ο ίδιος, ότι θα πρέπει να αντιληφθούν όλες οι πολιτικές δυνάμεις πως πρέπει να συγκυβερνήσουν και να οριοθετήσουν ένα πλάνο δεκαετίας για τη χώρα που απαρέγκλιτα θα ακολουθήσουν όλες προκειμένου να εξασφαλίσουν το μέλλον της χώρας και των παιδιών μας.

Γιατί δεν συμφέρει η έξοδος
«Τα πράγματα θα είναι ακόμη χειρότερα με την Ελλάδα απ’ έξω»
Οι πιθανότητες η Ελλάδα να εγκαταλείψει το ευρώ τους επόμενους 12 μήνες είναι πολύ μικρότερες από ό,τι αναμένουν οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις της αγοράς, που τις τοποθετούν στο 50%, καθώς είναι προς το συμφέρον τόσο της χώρας όσο και της Ευρώπης να παραμείνει στην ευρωζώνη, εκτιμά η Credit Suisse.
Οπως επισημαίνει, στην περίπτωση π.χ. επιστροφής στη δραχμή, θα σημειωθεί υποτίμηση του νομίσματος 50%, με αποτέλεσμα να χαθεί και το 50% των αποταμιεύσεων και του πλούτου της χώρας. Καθώς δε οι ελληνικές εισαγωγές αντιστοιχούν στο 30% του ΑΕΠ, ο πληθωρισμός αναμένεται να ξεπεράσει το 30%, κάτι που θα ακυρώσει ένα μεγάλο μέρος από τα οφέλη στο επίπεδο της ανταγωνιστικότητας. Επιπλέον, με δεδομένο ότι οι εξαγωγές αντιστοιχούν μόνο στο 25% του ΑΕΠ και τουλάχιστον οι μισές προέρχονται από ανελαστικές βιομηχανίες ή δεν επηρεάζονται από την υποτίμηση (η ναυτιλία δουλεύει με το δολάριο), τα οφέλη στο μέτωπο αυτό θα ήταν μικρά. «Δεν είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας να εγκαταλείψει την ευρωζώνη» δήλωσε ο γενικός διευθυντής Ευρωπαϊκών Κρατικών Αξιολογήσεων της S&P Μόριτζ Κρέμερ, σημειώνοντας πως «οι συνέπειες θα ήταν καταστροφικές, καθώς το τραπεζικό σύστημα θα κατέρρεε, αλλά για την ευρωζώνη το κόστος εξόδου της θα ήταν διαχειρίσιμο».
«Ο μόνος λόγος για τον οποίο περιμένουμε να μείνει η Ελλάδα στο ευρώ είναι ότι όσο άσχημα και αν είναι τώρα τα πράγματα θα είναι ακόμη χειρότερα με την Ελλάδα απ’ έξω» ανέφερε και ο Μαρκ Τσάντλερ, επικεφαλής Στρατηγικής Συναλλάγματος στην Brown Brothers Harriman, ενώ, όπως εξήγησε στο Reuters ο Μάριος Ευθυμιόπουλος, καθηγητής του Johns Hopkins University – Centre for Advanced International Studies και πρόεδρος του think tank Global Strategy, «θα ήταν χάος. Οι τράπεζες θα καταρρεύσουν και θα πρέπει να κρατικοποιηθούν. Δεν θα είναι δυνατόν να πληρωθεί κανείς παρά με κουπόνια». Tο άμεσο κόστος της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ υπολογίζεται στα 600 δισ. ευρώ, το οποίο μαζί με το έμμεσο κόστος μπορεί, όπως εκτιμάται, να ξεπεράσει το 1,5 τρισ. ευρώ.