Μειώσεις συντάξεων ως 50% για 2,5 εκατ. ασφαλισμένους του ΕΤΕΑ

Επικουρικές συντάξεις ακόμη και κατά 50% πιο χαμηλές, σε σχέση με αυτές που αποδίδονται μέχρι σήμερα, θα δικαιούνται να λάβουν από την 1η Ιουλίου 2012 περίπου 2,5 εκατ. ασφαλισμένοι του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, με βάση το νομοσχέδιο των υπουργείων Υγείας και Εργασίας, μέσω του οποίου επιχειρείται η πλήρης αποδόμηση του υφιστάμενου πλαισίου λειτουργίας των Ταμείων αυτής της κατηγορίας.

Παράλληλα, περισσότεροι από 300.000 άνδρες των Σωμάτων Ασφαλείας, στρατιωτικοί, μηχανικοί, νομικοί, συμβολαιογράφοι, γιατροί, νοσηλευτές και εργαζόμενοι στα ΜΜΕ καλούνται να αποφασίσουν εάν θα ενταχθούν σε ένα νέο επικουρικό οργανισμό-μαμούθ (με δραματικά περικομμένες παροχές) ή αν οι φορείς τους θα μετατραπούν από το 2013 σε επαγγελματικούς, δηλαδή σε ιδιωτικούς, χωρίς τις εγγυήσεις του κράτους (ακόμη και μέσα σε αυτή την πρωτοφανή ύφεση).

Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν μέσα από την πρώτη ανάλυση των σχετικών άρθρων του σχεδίου νόμου, οι οποίες δόθηκαν στη δημοσιότητα χθες στο βράδυ. Σύμφωνα με το περιεχόμενό του, από την 1η Ιουλίου 2012 συνίσταται ένα νέο επικουρικό ταμείο-μαμούθ, με την επωνυμία Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης ΕΤΕΑ.

Σκοπός του θα είναι η παροχή μηνιαίας επικουρικής σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου στους εργαζόμενους στον ιδιωτικό, δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, στις τράπεζες και τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας. Από την έναρξη της λειτουργίας του στο ΕΤΕΑ εντάσσονται:

1. Το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ),

2. Οι τομείς του Tαμείου Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα (ΤΕΑΙΤ),

3. Το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ) και οι τομείς αυτού ΤΕΑΠΟΚΑ και ΤΑΔΚΥ,

4. Το Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ) ως προς την επικουρική ασφάλιση,

5. Οι τομείς του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ταμείου Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ) και

6. Ο Κλάδος Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ του ΤΑΥΤΕΚΩ ως προς τους κατ’ επικουρική ασφάλιση ασφαλισμένους του. Το ΕΤΕΑ λειτουργεί με ενιαία διοικητική και οικονομική οργάνωση.

Σε αυτά τα Ταμεία και κλάδους επικουρικής ασφάλισης υπάγονται περίπου 2,5 εκατ. εργαζόμενοι στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Εφόσον, όμως, η διοίκηση ενός εκ των φορέων αυτών δεν επιθυμεί την υπαγωγή στο ΕΤΕΑ, θα μπορεί να εξαιρεθεί πριν από την 1η Ιουλίου 2012.

Το αντιστρόφως ανάλογο ισχύει για όσα Ταμεία δεν οδεύουν βάσει του νομοσχεδίου προς υπαγωγή κάτω από τη σκέπη του νέου φορέα (όπως των Σωμάτων Ασφαλείας, του ΤΣΜΕΔΕ, του ΤΣΑΥ και των νομικών). Με αποφάσεις των διοικήσεών τους, πριν από τα τέλη του τρέχοντος έτους, θα μπορούν να ζητήσουν την ένταξή τους στο ΕΤΕΑ, με ό,τι αυτό θα συνεπάγεται (δραστικές περικοπές) άμεσα για τις παροχές τους.

Το δίλημμα, φυσικά, μοιάζει με δίκοπο μαχαίρι, αφού όποιο Ταμείο δεν υπαχθεί στο ΕΤΕΑ, θα μετατραπεί -αυτόματα- σε «επαγγελματικό». Τα επαγγελματικά ταμεία καθιερώθηκαν νομοθετικά με το νόμο 3029 του 2002 («νόμος Ρέππα») και στην πραγματικότητα λειτουργούν σαν ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια. Το μεγάλο μειονέκτημά τους είναι ότι δεν έχουν την κάλυψη του Κρατικού Προϋπολογισμού, άρα σε περίπτωση που δεν έχουν ρευστότητα και αποθεματικά οδηγούνται σε «κανόνι» με όρους ελεύθερης αγοράς.

Υπολογισμός σύνταξης

Με βάση το νομοσχέδιο, στο ΕΤΕΑ για όσους ασφαλίζονται για πρώτη φορά από την 1η Ιανουαρίου 2001 θα καθιερωθεί το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση. Το ίδιο σύστημα θα εφαρμόζεται και για τους ασφαλισμένους μέχρι και το 2000 για το χρόνο ασφάλισης από το 2015 και εφεξής. Οι ασφαλιστικές εισφορές που θα καταβάλλονται για κάθε εργαζόμενο των κατηγοριών αυτών τηρούνται σε ατομικές μερίδες. Ως χρόνος ασφάλισης θα λαμβάνεται υπόψη:

* Ο χρόνος για τον οποίο καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές από την έναρξη λειτουργίας του ΕΤΕΑ και εφεξής.

* Ο χρόνος ασφάλισης που πραγματοποιήθηκε στους εντασσόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένου του χρόνου που αναγνωρίστηκε και εξαγοράστηκε…

Οι ασφαλισμένοι του ΕΤΕΑ θα δικαιούνται σύνταξης, εφόσον θεμελιώνουν αντίστοιχο δικαίωμα συνταξιοδότησης στο φορέα κύριας ασφάλισής τους. Το ποσό της θα διαμορφώνεται ανάλογα με τα εξής δεδομένα: τα δημογραφικά, το ποσό συσσώρευσης των εισφορών με επιτόκιο που θα καθορίζεται από το ποσοστό μεταβολής του μισθού των εργαζομένων (το οποίο θα συνεχίσει να μειώνεται λόγω του Μνημονίου 2), τη μεταβιβασιμότητα ή μη της σύνταξης και το επιτόκιο προεξόφλησης. Με απόφαση δε του υπουργού Εργασίας θα αναπροσαρμόζεται ετήσια η σύνταξη με στόχο τη μη δημιουργία ελλειμμάτων στο Ταμείο.

Αυτό σημαίνει ότι δεν θα υφίσταται πλέον ο κανόνας του ποσοστού αναπλήρωσης του μισθού από τη σύνταξη, που σε αρκετά Ταμεία φτάνει έως το 40% με 50% και σε ορισμένα πρώην «ευγενή» το 80%, με αποτέλεσμα όσοι συνταξιοδοτηθούν από την 1η Ιουλίου ’12 και μετά να πάρουν ποσά μειωμένα έως και 75% σε σχέση με αυτά που θα λάμβαναν με βάση τα ισχύοντα δεδομένα.

Σύμφωνα και με τον ασφαλιστικό «νόμο Λοβέρδου», ειδικά για τους ασφαλισμένους μέχρι και το 2000, οι οποίοι συνταξιοδοτούνται από το 2015 και μετά, το ποσό της σύνταξης θα αποτελείται από το άθροισμα δύο τμημάτων: το τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισής έως και το 2014 και υπολογίζεται σύμφωνα με τις οικείες καταστατικές διατάξεις, όπως ισχύουν, και το υπόλοιπο που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισής τους από το ’15 και εφεξής και το οποίο θα υπολογίζεται σύμφωνα με τις νέες διατάξεις.