Οι πολιτικοί απέναντι στο 1 εκατ. ανέργων

Με την ανεργία να έχει εκτοξευτεί από τους πρώτους κιόλας μήνες του 2012 σχεδόν στο 22%, έναν στους δύο νέους να είναι άνεργος και τον αριθμό των εργαζομένων που ζουν στα όρια της φτώχειας -κυρίως λόγω της κυριαρχίας των ευέλικτων μορφών απασχόλησης έναντι της πλήρους ωραρίου και δικαιωμάτων εργασίας- να αυξάνεται ιλιγγιωδώς, δημιουργείται εκρηκτικό μείγμα που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε κοινωνικό κραχ, όπως προειδοποιεί στην τελευταία έκθεση και η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO).

Στις συνθήκες λοιπόν αυτές η αντιμετώπιση της βαθιάς –και ραγδαία επιδεινούμενης μάλιστα- κρίσης απασχόλησης που βιώνει η Ελλάδα, οφείλει να αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα για τα κόμματα που διεκδικούν την ψήφο μας.

Το βαθμό συνειδητοποίησης της αναγκαιότητας αυτής από τα κόμματα και κυρίως την ετοιμότητά τους να αντιμετωπίσουν μέσω συγκεκριμένων σχεδίων αυτήν την κοινωνικά και οικονομικά δυσβάσταχτη πραγματικότητα διερευνά το in.gr καλώντας 11 κόμματα να παρουσιάσουν τη θέση τους και τα όπλα τους κατά της ανεργίας, λίγα 24ωρα προτού οι πολίτες πάρουν τις κρίσιμες για το μέλλον τους αποφάσεις.

ΠΑΣΟΚ: έχουμε «συγκεκριμένο σχέδιο και πλέον την εμπειρία στη διαχείριση κρίσεων»
ΝΔ: Είναι ώρα οι ειδικοί της τρόικας να αλλάξουν τη συνταγή που προτείνουν
ΚΚΕ: Η ανεργία είναι σύμφυτη με το καπιταλιστικό σύστημα
ΣΥΡΙΖΑ: Να μπει ένα τέλος στην «οικονομική και ανθρωπιστική καταστροφή»
ΛΑΟΣ: Αν εφαρμοστεί το μνημόνιο ΙΙ η ανεργία θα φτάσει το 30%
Δημοκρατική Αριστερά: Ευρεία αναδιάρθρωση της κοινωνικής πολιτικής με προσαρμογή στις νέες συνθήκες
Οικολόγοι Πράσινοι: Το Μνημόνιο προκρίνει μια ιδιότυπη «οικονομία λεηλασίας»
Κοινωνική Συμφωνία: «Δούρειος ίππος» η Ελλάδα, για ανατροπή εργασιακών και κοινωνικών κεκτημένων στην ΕΕ
ΑΝΤΑΡΣΥΑ: μισθοί, συντάξεις, κοινωνικές δαπάνες ρίχνονται στη μαύρη τρύπα των τραπεζών
Δημοκρατική Συμμαχία: Πρέπει να απαλλαγούμε από την αντίληψη της ποινικοποίησης του κέρδους
Δράση- Φιλελεύθερη Συμμαχία: η ανεργία αντιμετωπίζεται με διαρθρωτικές αλλαγές
(*για το ίδιο θέμα απευθυνθήκαμε και στους Ανεξάρτητους Έλληνες, χωρίς όμως να λάβουμε τις θέσεις και τις απαντήσεις τους στο χρονικό διάστημα που ορίστηκε)

Κατά τα φαινόμενα απαιτούνταν πάνω από 1 εκατ. άνεργοι στην Ελλάδα, σχεδόν 6 εκατ. στην Ισπανία και πολλές χιλιάδες στις άλλες χώρες, που υπακούουν στη σκληρή λιτότητα, πολυπληθείς διαδηλώσεις διαμαρτυρίας, εκρηκτική αύξηση των αστέγων και των φτωχών, για να συνειδητοποιήσουν αξιωματούχοι της ΕΕ, του ΔΝΤ και αρχηγοί κρατών, που μέχρι πρότινος μιλούσαν μόνο για δημοσιονομική πειθαρχία με κάθε κόστος, το προφανές: ότι η κρίση τρέφει και τρέφεται από την ανεργία, την ύφεση και να αρχίσουν να μιλούν -ή έστω να ψελλίζουν- για ανάγκη ενίσχυσης της ανάπτυξης, της απασχόλησης και αποκατάσταση της κοινωνικής συνοχής.

Βεβαίως τις δεύτερες αυτές σκέψεις επέβαλε σε μεγάλο βαθμό και η στροφή των Ευρωπαίων πολιτών προς ιδεολογίες και κόμματα που αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα της σκληρής λιτότητας, κυρίως δηλαδή προς τα αριστερά, ενίοτε όμως και σε επικίνδυνη στροφή προς την ακροδεξιά.

Και αυτό, τη στιγμή που σε πολλές χώρες της ΕΕ επίκεινται εκλογές. Δεν είναι τυχαίο ότι η επικράτηση στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών της Γαλλίας του σοσιαλιστή Φρ.Ολάντ ανέβασε απότομα αρκετά ψηλά στην ευρωπαϊκή ατζέντα το ζήτημα της ανάπτυξης και της ενίσχυσης της απασχόλησης.

Οι διαφορετικές, βέβαια, ερμηνείες που δίνει ο κάθε ιδεολογικός και πολιτικός χώρος στις έννοιες ανάπτυξη και απασχόληση παραμένουν. Ως εκ τούτου σαφείς και κρίσιμες είναι οι διαφορές και μεταξύ των μεθόδων που προτείνονται για την ενίσχυση της ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας, την αντιμετώπιση της ανεργίας. Η ταύτιση για παράδειγμα των εννοιών της ανάπτυξης και της οικονομικής μεγέθυνσης χωρίς κανένα κριτήριο (όπως η άνοδος του βιοτικού επιπέδου και η βελτίωση της ζωής του ανθρώπου, η προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων, κά.) είναι θέμα που πρέπει να εξεταστεί.

Θέμα για προβληματισμό –αν μη τι άλλο- είναι και το κατά πόσο αποτελεί αντιμετώπιση της ανεργίας η συρρίκνωση της λίστας των ανέργων μέσω της διόγκωσης του αριθμού των εργαζομένων που ζουν στα όρια της φτώχειας και στην απόλυτη εργασιακή ανασφάλεια.

Η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας ως λύση για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και την ενίσχυση της απασχόλησης εξακολουθεί να προτείνεται από πολλούς παρά τις μελέτες, με τελευταία αυτή της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) που τονίζει ότι για την αύξηση της ανεργίας ευθύνονται εξίσου η λιτότητα και οι σκληρές μεταρρυθμίσεις στον τομέα της εργασίας, οι οποίες -παρά τις διαβεβαιώσεις των εμπνευστών τους- δεν μπόρεσαν να οδηγήσουν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ούτε καν στη διατήρηση των υπαρχόντων.

Ο ILO μιλά για ανησυχητική κατάσταση στην παγκόσμια αγορά εργασίας με τους ανέργους να αναμένεται το 2012 να φθάσουν τα 202 εκατομμύρια και χωρίς να διαφαίνονται σημάδια ανάκαμψης. Στις ανεπτυγμένες χώρες, ιδίως στην Ευρώπη, η απασχόληση δεν αναμένεται να επιστρέψει στα επίπεδα που ήταν πριν από την κρίση του 2008 μέχρι τα τέλη του 2016, προειδοποιεί.

Σε κάθε περίπτωση, στο ελληνικό έδαφος την αλλαγή αυτή στάσης που συντελείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο επικαλούνται από την μία πλευρά οι εφαρμοστές και υποστηρικτές του μνημονίου αφ’ ενός για να δικαιολογήσουν ό,τι έχει γίνει μέχρι σήμερα, με το επιχείρημα ότι το κλίμα στην ΕΕ και οι συσχετισμοί δεν ήταν ευνοϊκοί και αφ’ ετέρου για να πείσουν ότι από τις 7 Μαΐου θα ακολουθήσουν διαφορετική πολιτική.

Την ίδια εξέλιξη, όμως, επικαλούνται και τα κόμματα που απορρίπτουν το μνημόνιο αφ’ ενός ως απόδειξη της ορθότητας όσων υποστήριζαν καταγγέλλοντας τις ασκούμενες μνημονιακές πολιτικές και ως δικαίωση των αγώνων κατά του μνημονίου και αφ’ ετέρου για να αποδείξουν την ανεπάρκεια των κομμάτων που χειρίστηκαν μέχρι σήμερα την κρίση και την ισχύ της δικής τους εναλλακτικής πρότασης.

Κοινός τόπος για όλους είναι η αναγνώριση των επικίνδυνων διαστάσεων που έχει πάρει η ανεργία με τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες, αλλά και του γεγονότος ότι η μόνη αποτελεσματική λύση για την αντιμετώπισή της είναι η δημιουργία ανάπτυξης και θέσεων εργασίας.

Και αν οι κοινές αυτές παραδοχές και η επίκληση των ίδιων επιχειρημάτων από κόμματα διαφορετικών ιδεολογικών χώρων και πολιτικής στάσης, επιτείνουν τη σύγχυση και την καχυποψία των πολιτών ως προς το πολιτικό σύστημα, προχωρώντας, λίγο πιο βαθιά από τη διακήρυξη προθέσεων και την διεξαγωγή ανέξοδων και λαοφιλών συμπερασμάτων -που ούτως ή άλλως στην μνημονιακή περίοδο που διάγουμε έχουν χάσει το νόημα τους και εμφανίζονται πανομοιότυπα για όλα σχεδόν τα κόμματα-, διαπιστώνονται κρίσιμες διαφορές, κυρίως ως προς την προσέγγιση και τον τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος.

Ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τους χειρισμούς που θα ακολουθήσει από την 7η Μαΐου το κάθε κόμμα, αλλά και τις συνεργασίες που μπορούν να προκύψουν αφού διαπιστώνονται οι προγραμματικές συγκλίσεις, που από τους περισσότερους τίθενται ως αναγκαία και ικανή συνθήκη για σύμπραξη, εξάγονται από τις αναλύσεις τους σε ό,τι αφορά τους λόγους που οδήγησαν στην έκρηξη της ανεργίας, με κάποιους να υποβιβάζουν έντονα την επίδραση των ασκούμενων μνημονιακών πολιτικών σε αυτό.

Ειδοποιός διαφορά μεταξύ των κομμάτων είναι και οι απαντήσεις σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητα για τη συγκράτηση της ανεργίας της απορρύθμισης της αγοράς εργασίας με την έκρηξη των κακοπληρωμένων και με ελάχιστα δικαιώματα ευέλικτων μορφών απασχόλησης. Κάποιοι μιλούν εμμέσως πλην σαφώς για αναγκαίο κακό.

Τραβηγμένο σενάριο που αγγίζει τα όρια της συνωμοσιολογίας και σίγουρα δεν στηρίζεται σε ισχυρά επιχειρήματα αποτελεί για τα κόμματα που εγκρίνουν σε μεγάλο βαθμό τη λογική του μνημονίου, η θέση που έχουν υποστηρίξει ούκ ολίγοι ειδικοί εντός και εκτός συνόρων, ότι βαθύτερος στόχος της εμμονής της τρόικας σε υφεσιακά μέτρα που γεννούν ανεργία είναι η μετατροπή της Ελλάδας σε Βουλγαρία ή «Κίνα της Ευρώπης».

Απαντήσεις που σαφώς ο κάθε πολίτης πρέπει να μελετήσει προσεκτικά πριν αποφασίσει ποιο κόμμα θα στηρίξει, είναι φυσικά αυτές που αφορούν στην ερώτηση του τρόπου που προτείνει κάθε κόμμα για την αντιμετώπιση της ανεργίας, την προστασία των ανέργων που όπως όλα δείχνουν θα παραμείνουν σε υψηλά ποσοστά για αρκετό καιρό ακόμη, αλλά και στο πού θα βρει τους πόρους για να υλοποιήσει τα μέτρα που προτείνει.

Αργυρώ Π.Τσατσούλη