Πώς το χαράτσι διέλυσε το φορολογικό μηχανισμό της χώρας

Η απόφαση ελήφθη τον περασμένο Οκτώβριο υπό την πίεση της τρόικα για άμεση διόρθωση της απόκλισης στο στόχο του ελλείμματος του προϋπολογισμού. Επιβλήθηκε το Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (ΕΕΤΗΔΕ) ή αλλιώς χαράτσι στα ακίνητα μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Τα προβλήματα από την επιβολή του τέλους που δημιουργήθηκαν στις εφορίες ουσιαστικά διέλυσαν το φορολογικό μηχανισμό καθώς εκατοντάδες υπάλληλοι ασχολούνται ακόμη και σήμερα με γραφειοκρατικές διαδικασίες σχετικές με το χαράτσι, αντί να ασχολούνται με το φορολογικό έλεγχο και τη βεβαίωση φόρων από τη φοροδιαφυγή.

Χαρακτηριστικό της παραπάνω διάλυσης είναι το εξής. Στην εφορία Φορολογίας Ανωνύμων Εταιρειών Αθηνών (ΦΑΕΕ Αθηνών), τη μεγαλύτερη εφορία από πλευράς εισπράξεων στην Ελλάδα, ασχολούνται καθημερινά και αποκλειστικά με το χαράτσι έξι ελεγκτές. Συγκεκριμένα, εξετάζουν μια στοίβα εγγράφων και δικαιολογητικών που τους έχουν υποβάλει επιχειρήσεις οι οποίες αιτούνται την απαλλαγή τους από το χαράτσι για διάφορους τυπικούς λόγους που προβλέπει η σχετική απόφαση. Πρόκειται για ελεγκτές οι οποίοι θα μπορούσαν να ασχολούνται με το βασικό αντικείμενό τους, δηλαδή την διενέργεια τακτικών φορολογικών ελέγχων σε επιχειρήσεις και τη βεβαίωση πρόσθετων φόρων από τον εντοπισμό φοροδιαφυγής.

Υπάρχουν όμως και άλλα βάρη που έφερε στο φορολογικό μηχανισμό το χαράτσι και τα οποία τον παρέλυσαν σε μια περίοδο που κάθε ευρώ μετρά για το δημόσιο ταμείο. Να θυμίσουμε ότι θεσπίστηκε ειδική διαδικασία για την απαλλαγή όσων «διαβιούν υπό μειονεκτικές οικονομικά και κοινωνικά συνθήκες» μέσω της υποβολής σχετικών αιτήσεων στις εφορίες. Χιλιάδες φορολογούμενοι υπέβαλαν τις σχετικές αιτήσεις σε μια γραφειοκρατική διαδικασία που δέσμευσε πολύ μεγάλο αριθμό υπαλλήλων των εφοριών.

Σε αυτά έρχονται να προστεθούν οι χιλιάδες επισκέψεις πολιτών στις εφορίες για να διορθώσουν τα στοιχεία βάσει των οποίων έγινε η βεβαίωση του χαρατσιού, η απευθείας πληρωμή του χαρατσιού στις εφορίες από όσους διόρθωσαν τα στοιχεία κλπ.

«Το χαράτσι μπορεί να έφερε έσοδα στο δημόσιο ταμείο, ωστόσο διέλυσε τις φορολογικές υπηρεσίες», λέει έμπειρο υπηρεσιακό στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών. «Το πραγματικό κόστος από τη διαχείριση του συγκεκριμένου φόρου είναι τεράστιο και επιδρά αρνητικά στην αποτελεσματικότητα των φοροεισπρακτικών υπηρεσιών».