Ζημιογόνες ήταν κατά το 2011, έτος μείωσης της παραγωγής του κλάδου κατά 4,5%, περισσότερες από τέσσερις στις δέκα ελληνικές βιομηχανίες τροφίμων, σύμφωνα με τα εταιρικά τους αποτελέσματα. Οι ζημιές μάλιστα αυτών ήταν υπερδιπλάσιες από τα κέρδη των κερδοφόρων, με αποτέλεσμα ο κλάδος να παρουσιάζει αρνητικό οικονομικό αποτέλεσμα, για δεύτερο συνεχόμενο έτος. Ωστόσο, σε σχέση με το 2010 οι συνολικές ζημιές μειώθηκαν.
Αυτά προκύπτουν από την επεξεργασία των ισολογισμών 411 επιχειρήσεων με πωλήσεις άνω των τριών εκατομμυρίων ευρώ κάθε μία και συνολικές πωλήσεις 9,18 δισ. ευρώ, οι οποίες γνωστοποίησαν τα οικονομικά τους αποτελέσματα του προηγούμενου έτους έως τις 25 Ιουνίου 2012.
Οι επιχειρήσεις αυτές μεσαίου και μεγάλου μεγέθους με πωλήσεις άνω των τριών εκατομμυρίων ευρώ, κατέγραψαν συνολική καθαρή ζημιά 213,9 εκατ. ευρώ το 2011, έναντι καθαρής ζημιάς 344,6 εκατ. ευρώ το 2010. Βασικός λόγος για την καταγραφή υψηλών ζημιών ήταν, τόσο κατά το 2010 όσο και κατά το 2011, η απομείωση στοιχείων του ενεργητικού και οι σημαντικές ανόργανες δαπάνες, στο πλαίσιο της εξυγίανσης των επιχειρήσεων και των δαπανών που συνεπάγεται η αναπροσαρμογή τους στο νέο οικονομικό περιβάλλον.
Οι 411 επιχειρήσεις κατέγραψαν συνολικές πωλήσεις ύψους 9,18 δισ. ευρώ, αυξημένες έναντι του 2010 κατά 5%. Ωστόσο, αν απομονωθεί η επίδραση του γεγονότος ότι ορισμένες επιχειρήσεις άλλαξαν την εταιρική δομή τους και απορρόφησαν θυγατρικές, η αύξηση περιορίζεται σε περίπου 2% και υπολείπεται της αύξησης του πληθωρισμού.
Αυτές που παρουσιάζουν επιδείνωση των καθαρών αποτελεσμάτων (217) φθάνουν το 57,8%.
Τα καθαρά κέρδη των κερδοφόρων ήταν ύψους 175,3 εκατ. ευρώ και οι ζημιές των ζημιογόνων ανήλθαν σε 389,2 εκατ. ευρώ.
Οι κερδοφόρες ήταν 246 (59,8% του συνόλου έναντι 61,1% έναν χρόνο πριν) και οι ζημιογόνες 165 (40,2% έναντι 38,9%).
Αναλυτικότερα, από το σύνολο των 411 επιχειρήσεων:
– 196 επιχειρήσεις (47,7% του συνόλου) οι οποίες ήταν κερδοφόρες το 2010, παρέμειναν και κατά το 2011 κερδοφόρες, πραγματοποιώντας όμως καθαρά κέρδη ύψους 152 εκατ. Ευρώ, έναντι 160 εκατ. ευρώ το 2010, μειωμένα κατά 8 εκατ. ευρώ.
– 55 επιχειρήσεις (13,4%) οι οποίες ήταν κερδοφόρες το 2010 με κέρδη 15,7 εκατ. ευρώ, εμφάνισαν κατά το 2011 ζημιές ύψους 86,9 εκατ. ευρώ, έχοντας έτσι απώλειες ύψους 102,6 εκατ. ευρώ.
– 110 επιχειρήσεις (26,8%) οι οποίες ήταν ζημιογόνες το 2010, παρέμειναν και κατά το 2011 ζημιογόνες, πραγματοποιώντας ζημιές 302,3 εκατ. ευρώ έναντι 431,6 εκατ. ευρώ το 2010, μειωμένες έτσι κατά 129,3 εκατ. ευρώ.
– 50 επιχειρήσεις (12,1%) οι οποίες ήταν ζημιογόνες το 2010 με ζημιές 88,6 εκατ. ευρώ, εμφάνισαν κατά το 2011 κέρδη της τάξης των 23,4 εκατ. ευρώ, έχοντας έτσι ωφέλεια ύψους 112 εκατ. ευρώ.
Οι 246 κερδοφόρες πραγματοποίησαν συνολικές πωλήσεις 5,61 δισ. ευρώ, οι οποίες αντιστοιχούν στο 61,1% των συνολικών των 411 εξεταζόμενων επιχειρήσεων του κλάδου, ενώ αυτές των 165 ζημιογόνων ήταν ύψους 3,57 δισ. ευρώ (38,9%).
Σε απόλυτο μέγεθος η αύξηση των πωλήσεων των 411 επιχειρήσεων ανέρχεται σε 402,8 εκατ. ευρώ και οφείλεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της, όπως προαναφέρθηκε, σε αλλαγές στην εταιρική δομή σειράς επιχειρήσεων, με ενοποίηση θυγατρικών. Oι επιχειρήσεις που κατέγραψαν αύξηση πωλήσεων σε πραγματικές, αποπληθωρισμένες τιμές ήταν κατά βάση εξαγωγικές και ανήλθαν σε 215 (52,3%), ενώ 43 (10,5%) τις αύξησαν σε ποσοστό κατώτερο του πληθωρισμού και οι υπόλοιπες 153 (37,2%) είδαν τις πωλήσεις τους να μειώνονται σε τρέχουσες τιμές.
Η άνοδος του κόστους παραγωγής ήταν μεγαλύτερη από αυτή των πωλήσεων, με αποτέλεσμα το μεικτό περιθώριο να συμπιεστεί κατά 2,8 εκατοστιαίες μονάδες (από το 23,7% στο 20,9%) και τα μεικτά κέρδη να μειωθούν κατά 163,3 εκατ. ευρώ (-8%), στο επίπεδο των 1,91 δισ. ευρώ. Οι επιχειρήσεις που κατέγραψαν οριακή έστω αύξηση των μεικτών κερδών ήταν 199 (48,4% του συνόλου), ενώ αυτές που βελτίωσαν το μεικτό περιθώριο ήταν 159 (38,7% του συνόλου).
Η συμπίεση των λειτουργικών δαπανών, σε συνδυασμό με τη μείωση των μεικτών κερδών, οδήγησαν τα συνολικά κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) στο επίπεδο των 574,2 εκατ. ευρώ, από 612,5 εκατ. ευρώ το 2010 (-6%). Έτσι, το περιθώριο EBITDA περιορίστηκε από το 7% το 2010 στο 6,3% το 2011 και τα συνολικά κέρδη προ φόρων και τόκων (EBIT) υποχώρησαν στο επίπεδο των 237,4 εκατ. ευρώ, από 272,3 εκατ. ευρώ έναν χρόνο πριν, με ποσοστιαία μείωση 13% και κάμψη του περιθωρίου EBIT στο 2,6%, από 3,1% το 2010.
Οι επιχειρήσεις που κατέγραψαν οριακή έστω αύξηση των EBITDA ήταν επίσης 199 (48,4% του συνόλου), ενώ αυτές που βελτίωσαν το περιθώριο EBITDA ήταν 163 (39,7% του συνόλου).
Επίσης, οι επιχειρήσεις που κατέγραψαν οριακή έστω αύξηση των EBIT ήταν 192 (46,7% του συνόλου), ενώ αυτές που βελτίωσαν το περιθώριο EBIT ήταν 186 (45,3% του συνόλου).
Το συνολικό αποτέλεσμα προ φόρων των 411 επιχειρήσεων διαμορφώθηκε σε ζημιά 143,6 εκατ. ευρώ το 2011 έναντι αντίστοιχης ζημιάς 256,2 εκατ. ευρώ το 2010, καθώς μειώθηκαν οι έκτακτες, μη επαναλαμβανόμενες δαπάνες οι οποίες είχαν επιβαρύνει σημαντικά τα αποτελέσματα του έτους 2010. Μετά τον συνυπολογισμό των φόρων της χρήσης η συνολική καθαρή ζημιά ανήλθε σε 213,9 εκατ. ευρώ το 2011, έναντι αντίστοιχης ζημιάς 344,6 εκατ. ευρώ το 2010.
Βελτίωση των προ φόρων αποτελεσμάτων, έστω οριακά, παρουσιάζουν οι 162 από τις 411 εταιρείες (39,4% του συνόλου).
Βελτίωση των καθαρών αποτελεσμάτων, έστω οριακά, παρουσιάζουν οι 156 από τις 411 εταιρείες (37,9% του συνόλου).
Η αποδοτικότητα του ενεργητικού σε κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) περιορίστηκε στο 5,1%, από 5,4% έναν χρόνο πριν.
Βελτίωση της αποδοτικότητας, σε σχέση με τα ίδια κεφάλαιά τους, παρουσιάζουν 188 επιχειρήσεις (45,7%), σε αντίθεση με τις υπόλοιπες 223 (54,3%), οι οποίες δεν μπόρεσαν να τη βελτιώσουν. Η μέση απόδοση των ιδίων κεφαλαίων των 411 εταιρειών σε καθαρά κέρδη ήταν -5,9% το 2011 έναντι -9,1% το 2010.
Τα ίδια κεφάλαια των 411 επιχειρήσεων αυτών μειώθηκαν κατά 5% (-169,1 εκατ. ευρώ), ενώ οι υποχρεώσεις μειώθηκαν οριακά. Ωστόσο, αύξηση ιδίων κεφαλαίων εμφανίζουν οι 237 από τις 411 επιχειρήσεις (57,7%). Η αναλογία των ξένων κεφαλαίων προς τα συνολικά κεφάλαια αυξήθηκε από το 67,4% στο 67,5%, με αντίστοιχο περιορισμό των ιδίων από το 32,6% στο 31,5%. Οι περισσότερες εταιρείες (213, δηλαδή το 51,8% του συνόλου) δεν μπόρεσαν να βελτιώσουν τη χρηματοοικονομική τους διάρθρωση.
Οι εξελίξεις αυτές, σε συνδυασμό με την κατά 8,7%, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, μείωση του όγκου παραγωγής τροφίμων στη χώρα μας το πρώτο τετράμηνο του τρέχοντος έτους, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011, πιστοποιούν ότι ο κλάδος συνεχίζει να αντιμετωπίζει -παρά τη διεύρυνση των εξαγωγών του- σοβαρές δυσχέρειες, εξαιτίας της γενικότερης οικονομικής κρίσης και της μείωσης της εγχώριας ζήτησης. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, το 2011 η εισαγωγική διείσδυση στην ελληνική αγορά των μεταποιημένων τροφίμων αυξήθηκε σε 40,7% (από 38,8% το 2010), ενώ η εξαγωγική επίδοση της ελληνικής βιομηχανίας τροφίμων, δηλαδή το μερίδιο της παραγωγής της που διατίθεται σε αγορές του εξωτερικού, ανήλθε σε 25,3% (από 21,1% το 2010).