Η “μαγική” φόρμουλα που θα περιορίζει τις δυνατότητες παρεμβατισμού της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας (κυβέρνησης και ΥΠΟΙΚ), διαμορφώνεται τα τελευταία 24ωρα προκειμένου να κοινοποιηθεί το τελικό σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Όπως υποστήριξε στο Capital.gr αρμόδιο υπηρεσιακό στέλεχος που εμπλέκεται άμεσα στις διαδικασίες αποκρυστάλλωσης της σχετικής απόφασης του υπουργικού συμβουλίου, η φόρμουλα αυτή έχει βρεθεί και θα επιτρέψει στις τράπεζες παρά την εκτεταμένη κρατικοποίησή τους, “να παραμείνουν σε ένα επίπεδο λειτουργίας με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια…”.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το θέμα έχει απασχολήσει πολύ την τρόικα και την κυβέρνηση, καθώς όπως εκτιμούν είναι αδύνατο υπό τις παρούσες συνθήκες να αποφευχθεί η κρατικοποίηση των τραπεζών. Σύμφωνα με νεότερες πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομικών, κάποια στελέχη της τρόικα εξειδικευμένα στο θέμα της κεφαλαιοποίησης των τραπεζών φτάνουν σήμερα στην Αθήνα προκειμένου να αντιμετωπιστούν και τα τελευταία κενά στη συγκεκριμένη απόφαση.
Οι διευκολύνσεις για την συμμετοχή των ιδιωτών στην κεφαλαιοποίησή τους, δεν επαρκούν, όπως υποστηρίζεται αρμοδίως, για να αποφευχθεί η κυριαρχική παρουσία των κρατικών κεφαλαίων και κατά συνέπεια της παρουσίας του κρατικού μετόχου (δηλαδή του ΥΠΟΙΚ μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) στο ΜΚ των τραπεζών.
Αυτό όμως που πρέπει να διασφαλισθεί είναι ότι η εκάστοτε πολιτική ηγεσία στο ΥΠΟΙΚ “δεν θα μπορεί να παρεμβαίνει και να επηρεάζει τη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος όσο αυτές θα είναι κρατικές υπό οποιαδήποτε μορφή …”.
Με άλλα λόγια η τρόικα επιμένει στο να κοπεί ο ομφάλιος λώρος μεταξύ “πολιτικής” και “τραπεζικού συστήματος”.
Κάτι τέτοιο βέβαια θα προκαλέσει εξαιρετικά ισχυρούς τριγμούς στον μέχρι σήμερα τρόπο λειτουργίας του πολιτικού και οικονομικού συστήματος με απρόβλεπτη συνέχεια…
Έναντι της επιδίωξης αυτής μάλιστα φαίνεται να έχουν ασκηθεί έντονες άτυπες πιέσεις το τελευταίο δεκαπενθήμερο από την πλευρά στελεχών των δύο κυβερνητικών κομμάτων ώστε η σχετική “ρύθμιση” να αφήνει κάποια περιθώρια αναδιαμόρφωσης του σχετικού νομοθετικού πλαισίου στην κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις εκλογές.
Η “πίεση” αυτή κατά πως φαίνεται μέχρι σήμερα τουλάχιστον δεν έχει περάσει.
Παράλληλα με την φόρμουλα διασφάλισης της “αυτονόμησης” της διοίκησης των τραπεζών μετά την κρατικοποίησή τους ολοκληρώνονται και οι αποφάσεις για τις διευκολύνσεις προς τους ιδιώτες μετόχους ώστε αφενός να δημιουργηθούν κίνητρα συμμετοχής τους σε ποσοστό κοντά στα όρια του 10% επί της κεφαλαιοποίησης και αφετέρου στη δημιουργία προϋποθέσεων επιστροφής τους σε κυριαρχικό ρόλο μετά την “αποκεφαλαιοποίηση”, δηλαδή την αποχώρηση του κράτους σε διάστημα –κατ΄ αρχάς– πενταετίας.
Στο πλαίσιο αυτό κατά τα φαινόμενα έχουν γίνει δεκτές δύο ρυθμίσεις.
Η μία προβλέπει την δυνατότητα λογιστικού συμψηφισμού μέρους των ζημιών από το PSI+ με τα κέρδη σε διάστημα 20ετίας (χρόνο λήξης των νέων ομολόγων) και όχι 5ετίας (που συμπίπτει με τον χρόνο μεταπώλησης των μετοχών του ΤΧΣ).
Αυτό σημαίνει ότι το πραγματικό κόστος από το PSI+ από το 75% μειώνεται στο 71% – 72% περίπου, γεγονός που μειώνει τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης κατα 4 – 5 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, εκτός απροόπτου φαίνεται να έχει γίνει αποδεκτό το αίτημα διαχωρισμού της κάλυψης της “ζημιάς” από το PSI+ από τις εν δυνάμει “ζημιές” που έχουν προσδιορισθεί από την BlackRock λόγω αδυναμιών στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών τα επόμενα χρόνια.
Το μεν κομμάτι των ζημιών από το PSI+ θα πρέπει να καλυφθεί με κοινές μετοχές και το κομμάτι που αφορά τις προβλέψεις της BlackRock με μετατρέψιμα ομόλογα.
Το μεγάλο ερώτημα βέβαια είναι που “κάθεται” η αναλογία μεταξύ των δύο τμημάτων. Πληροφορίες οι οποίες αναφέρουν ότι θα είναι 60% το πρώτο και 30% το δεύτερο δεν επιβεβαιώνονται μέχρι στιγμής. Πιθανότερη φαίνεται μία αναλογία της τάξης του 70% προς 20% ή και μικρότερη.
Με τα δεδομένα αυτά, τα κεφάλαια που θα πρέπει να συγκεντρώσουν οι ιδιώτες μέτοχοι στις τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες φαίνεται να κινούνται μεταξύ 1,7 και 2 δισ. ευρω προκειμένου να πετύχουν τον εξ αρχής περιορισμό του εύρους παρέμβασης του κρατικού μετόχου στις στρατηγικές αποφάσεις των ΓΣ και ΔΣ όπως για παράδειγμα για πωλήσεις στοιχείων και… συγχωνεύσεις.
Όπως έγραψε πάντως το Σάββατο το “Κεφάλαιο”, παρά το ότι ο κ. Παπαδήμος ξάφνιασε πολλούς αναβάλλοντας για τις 20 Απριλίου την ημέρα κοινοποίησης της υπουργικής πράξης για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, οι διαδικασίες που “τρέχουν” υπό την διακριτική εποπτεία του εκπροσώπου του ΔΝΤ στην Ελλάδα κ. Μπόμπ Τράα προβλέπουν ταχύτερα αποτελέσματα.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι σήμερα εκτός απροόπτου το τελικό σχέδιο θα είναι έτοιμο και δεν αποκλείεται αύριο να ενημερωθούν για το περιεχόμενό του τα αρμόδια με το θέμα στελέχη των δύο κυβερνητικών κομμάτων.
Από αυτά, τα κεφάλαια που θα χρειασθούν για την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών υπολογίζονται σε 20 δισ. ευρω, ενώ χωρίς την ρύθμιση της 20ετίας το ποσό έφθανε τα 24 – 25 δισ. ευρώ.
Υπάρχει βέβαια ένα πρόβλημα με αυτό, ότι με τους κανόνες της Βασιλείας ΙΙΙ δεν επιτρέπεται να προσμετράται στα εποπτικά κεφάλαια το φορολογικό ενεργητικό, δηλαδή το όφελος που προκύπτει από τον αναβαλλόμενο φόρο. Και εδώ όμως φαίνεται να βρίσκεται “λύση”.
Ο κ. Ντράγκι με πρόσφατη επιστολή του προς την Κομισιόν έχει ζητήσει την “ελαστική” και προσαρμοσμένη στα εθνικά δεδομένα εφαρμογή των όρων της Βασιλείας ΙΙΙ, γεγονός που δημιουργεί το πλαίσιο για την έγκριση από την ΕΚΤ της συγκεκριμένης διαδικασίας στην Ελλάδα…
Η “διευκόλυνση” της 20ετίας δεν ξεκαθαρίζει ολοσχερώς τον ορίζοντα του σχεδίου καθώς παραμένουν προς διευκρίνιση δύο άλλες κρίσιμες συνιστώσες:
* Ο αριθμός των δικαιωμάτων επαναγοράς (warrants) ανά μετοχή που θα δοθεί στους ιδιώτες επενδυτές που θα συμμετάσχουν στις ΑΜΚ και
* Ο προσδιορισμός της τιμής των κοινών μετοχών του ΤΧΣ και των μετατρέψιμων ομολόγων, σε επίπεδο που να καλύπτει μεν το κόστος δανεισμού του ελληνικού δημοσίου (που χρηματοδοτεί μέσω του ΤΧΣ την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών), αλλά ταυτόχρονα “να μην ακυρώνει την ελκυστικότητα συμμετοχής στις ΑΜΚ…”.
Έτσι θα… δοκιμασθεί η διαθεσιμότητα των μετόχων να βάλουν ή όχι το χέρι βαθιά στην τσέπη, για να διατηρήσουν τις θέσεις τους στο τραπεζικό χάρτη της επόμενης ημέρας…
Το σχέδιο της υπουργικής πράξης που έχει ετοιμασθεί στηρίζεται σε μία “μελέτη” που έχει αναλάβει η Deutsche Bank την οποία προσέλαβε σχετικά πρόσφατα το Υπ. Οικονομικών.
Υπό τις προϋποθέσεις αυτές και εφόσον η τελική απόφαση οριστικοποιήσει το πλαφόν συμμετοχής των ιδιωτών μετόχων κοντά στο 10% της συνολικής κεφαλαιοποίησης (προκειμένου η είσοδος του ΤΧΣ στο κεφάλαιό τους να μην αλλάξει τα δικαιώματα διοίκησης των τραπεζών), οι τράπεζες θα χρειασθεί:
* να συγκεντρώσουν κεφάλαια από πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων (capital plans) και εξοικονόμηση λειτουργικού κόστους (πώληση θυγατρικών και κυρίως των εκτός Ελλάδας δικτύων, περιουσιακών στοιχείων όπως π.χ. Ξενοδοχεία, κ.λ.π.). Η ΕΚΤ δεν εμφανίζεται ικανοποιημένη από τα σχέδια των τραπεζών και ζητάει να προσαρμοσθούν σε συνθήκες “χειρότερες” από εκείνες που προκύπτουν από τα προσωρινά στοιχεία του α΄ τριμήνου του 2012, τα οποία εμφανίζονται ήδη πολύ “επιβαρυμένα”.
* οι τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες θα πρέπει να “τρέξουν” πριν από τον Ιούνιο ΑΜΚ της τάξης του 1,7 έως και 2 δισ. ευρώ συνολικά. Το ποσό αυτό που σε άλλους καιρούς θα ήταν μηδαμινό τώρα μοιάζει τεράστιο αν σκεφτεί κανείς οτι η συνολική κεφαλαιοποίηση των τραπεζών στο ΧΑ δεν ξεπερνάει τα 5 δισ. ευρώ…
Ενδεικτικό πάντως των προθέσεων των μεγάλων επενδυτικών τραπεζών απέναντι στην ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών είναι οτι καμία δεν έχει δεχθεί –κατ΄ αρχάς– να δεσμευθεί για την κάλυψη των ΑΜΚ που θα αναλάβουν ως ανάδοχοι! Όσες τράπεζες επιχείρησαν να διερευνήσουν την δυνατότητα αυτή πήραν αρνητικές απαντήσεις.
Του Γιάννη Αγγέλη
Πηγή:www.capital.gr