Μηχανισμό εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών μεταξύ κράτους και πολιτών, ώστε οι εύλογες αποζημιώσεις που διεκδικούν οι πολίτες να καταβάλλονται σε σύντομα χρονικά διαστήματα, χωρίς να απαιτούνται προσφυγές στη Δικαιοσύνη και συνακόλουθα χωρίς ταλαιπωρία των δικαιούχων από πολυετείς δικαστικές διαμάχες με τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες προβλέπουν δύο συγκεκριμένες διατάξεις του πολυνομοσχεδίου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τα κληροδοτήματα, το οποίο συζητείται αυτές τις μέρες στη Βουλή.
Σύμφωνα μάλιστα με τα όσα αποκαλύφθηκαν χθες από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, στο πλαίσιο λειτουργίας αυτού του μηχανισμού, εάν ο πολίτης έχει δικαιωθεί αμετάκλητα από ποινικό ή διοικητικό δικαστήριο για το ίδιο ζήτημα, το Δημόσιο, διά του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, θα παραιτείται από δίκη που ήδη τρέχει ή δεν θα ασκεί έφεση ή δεν θα παρίσταται σε ποινικές δίκες εφόσον ο κατηγορούμενος έχει ήδη δικαιωθεί στα πολιτικά ή διοικητικά δικαστήρια.
Μιλώντας χθες στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής επί του σχεδίου νόμου με τίτλο «Πλαίσιο για κοινωφελείς περιουσίες, ιδρύματα, σχολάζουσες κληρονομιές και δωρεές προς το Δημόσιο – Παρεμβάσεις σε Κώδικες Φορολογίας Εισοδήματος, Περιουσίας και ΦΠΑ… και λοιπές διατάξεις», ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, ανέφερε ότι στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται και «ρυθμίσεις που αγγίζουν την καθημερινότητα των πιο ευάλωτων, στηρίζουν όσους βρίσκονται σε κρίση, διορθώνουν χρόνιες αδικίες και διαμορφώνουν ένα κράτος πιο δίκαιο και πιο αποτελεσματικό».
Σύμφωνα δε με τα όσα διευκρίνισε ο υπουργός, «κεντρική θέση σε αυτήν τη στόχευση έχουν οι ρυθμίσεις για το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους», στο πλαίσιο των οποίων «δημιουργείται για πρώτη φορά ένας μηχανισμός εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, ώστε ο πολίτης να μπορεί να αποζημιώνεται από το Δημόσιο χωρίς δικαστικές προσφυγές και χωρίς χρόνια ταλαιπωρίας».
Οι διατάξεις στις οποίες αναφέρθηκε ο υπουργός στην ομιλία είναι τα άρθρα 214 και 232 του νομοσχεδίου με τα οποία δημιουργείται νέος μηχανισμός εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, αρμόδιος για την αναγνώριση χρηματικών απαιτήσεων από οποιαδήποτε αιτία σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου ή άλλου φορέα του οποίου τη νομική υπηρεσία διεξάγει το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους.
Ειδικότερα, με τη νέα διαδικασία εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών που καθιερώνουν οι νέες αυτές διατάξεις:
- Ο πολίτης θα μπορεί να ζητά αποζημίωση από το Δημόσιο χωρίς να χρειάζεται να πάει στο δικαστήριο, μέσω ενός Ειδικού Θεματικού Σχηματισμού στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (ΝΣΚ).
- Ο Σχηματισμός αυτός θα εξετάζει τις υποθέσεις και θα μπορεί να αναγνωρίζει δικαιώματα αποζημίωσης απευθείας, χωρίς δίκη.
- Με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης θα καθορίζονται οι περιπτώσεις, όπου η εξωδικαστική διαδικασία θα είναι υποχρεωτική πριν προσφύγει κανείς στα δικαστήρια, αλλιώς η υπόθεση δεν θα συζητείται (θα απορρίπτεται ως απαράδεκτη).
- Ο πολίτης θα μπορεί να αποζημιωθεί γρηγορότερα, χωρίς πολυετείς δίκες και χωρίς ταλαιπωρία.
Επιπλέον, με τη νέα αυτή διαδικασία, το Δημόσιο θα σταματά άσκοπες ή χαμένες δίκες. Δηλαδή, αν ένας πολίτης έχει δικαιωθεί αμετάκλητα σε άλλη δικαιοδοσία (π.χ. σε ποινικό ή διοικητικό δικαστήριο) για το ίδιο ζήτημα, το ΝΣΚ θα μπορεί:
- να παραιτηθεί από δίκη που ήδη τρέχει,
- να μην ασκήσει έφεση,
- ή να μην παρίσταται σε ποινικές δίκες όταν ο κατηγορούμενος έχει ήδη δικαιωθεί στα πολιτικά ή διοικητικά δικαστήρια.
Με τον νέο αυτόν μηχανισμό, δηλαδή, το κράτος δεν θα κυνηγά «χαμένες» υποθέσεις μόνο και μόνο για να εξαντλήσει τα ένδικα μέσα. Αυτή η διαδικασία θα εξοικονομεί χρόνο, χρήμα και θα αποφορτίσει τα δικαστήρια.
Η απόφαση του προέδρου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, με την οποία θα συστήνεται ο Σχηματισμός εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών θα πρέπει να εκδοθεί το αργότερο έως την 31η.12.2026.
Ρύθμιση για Μάνδρα και Μάτι
Με άλλη διάταξη που περιελήφθη στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο, διασφαλίζεται ότι τα ποσά που επιδικάστηκαν για τις οικογένειες στο Μάτι και τη Μάνδρα είναι αφορολόγητα, ανεκχώρητα και ακατάσχετα.
Αντίστοιχα, οι ενισχύσεις προς επιχειρήσεις που επλήγησαν από τις κακοκαιρίες «Daniel» και «Elias», καθώς και από το φαινόμενο των νεκρών ψαριών στον Παγασητικό καθίστανται αφορολόγητες, ακατάσχετες και μη συμψηφιστέες, εξασφαλίζοντας ότι οι δικαιούχοι θα λάβουν πραγματική και άμεση στήριξη, ενώ αποκαθίστανται τυχόν ανισότητες σε όσους είχαν ήδη ενισχυθεί.
