Μια (υποθετική;) συζήτηση με αυθεντικούς διαλόγους
και αναμφισβήτητα στοιχεία…
Στις 18 Ιουνίου η Ελλάδα χρειάζεται κυβέρνηση. Οποιοσδήποτε κι επιλεγεί από τους Έλληνες πολίτες (ή πολιτικούς) ως Πρωθυπουργός, θα βρεθεί αντιμέτωπος με τα αδυσώπητα προβλήματα της οικονομίας. Η πρώτη κρίσιμη συνάντηση του νέου Πρωθυπουργού –υποχρεωτικά- θα πραγματοποιηθεί με τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, το μοναδικό άνθρωπο που γνωρίζει μέχρι τελευταίου λεπτού την πραγματική οικονομική κατάσταση της χώρας και τις ρεαλιστικές αντοχές του τραπεζικού μας συστήματος. Η «συζήτηση» που δημοσιεύει σήμερα ο «Ε» είναι προφανώς υποθετική. Τα στοιχεία ωστόσο και η επιχειρηματολογία αναμφίβολα ανήκουν στον κ. Γιώργο Προβόπουλο ο οποίος τον τελευταίο καιρό έχει συναντήσει όλους τους πολιτικούς αρχηγούς και έχει ενημερώσει περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο στο παρελθόν, τα κόμματα για την αλήθεια της οικονομίας…
Του ΧΡΗΣΤΟΥ Ν. ΚΩΝΣΤΑ
Πρωθυπουργός: Τον τελευταίο καιρό έχει προκληθεί μεγάλος θόρυβος στα διεθνή μέσα για την υγεία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Μπορείτε κύριε Διοικητά να με ενημερώσετε πως ακριβώς έχει η κατάσταση;
Γ. Προβόπουλος: Όπως σας είχε ήδη ενημερώσει και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η ανασφάλεια που προέκυψε μετά τις εκλογές της 6ης Μαϊου, προκάλεσε αναστάτωση στους αποταμιευτές και οδήγησε σε περαιτέρω φυγή καταθέσεων. Τον τελευταίο μήνα, σημειώθηκαν εκροές της τάξης των 500 έως 700 εκατομμυρίων την ημέρα. Από τον Οκτώβριο του 2009 περισσότερα από 74 δις € έχουν φύγει από τις ελληνικές τράπεζες είτε προς το εξωτερικό είτε σε προσωπικές θυρίδες και κρυψώνες. Τα χρήματα αυτά δεν κυκλοφορούν στην πραγματική οικονομία προκαλώντας δραματικές αλυσιδωτές παρενέργειες…
Πρωθυπουργός: Ποιες είναι σήμερα, οι αντοχές του τραπεζικού μας συστήματος;
Γ. Προβόπουλος: Η κατάσταση της οικονομίας χειροτερεύει μέρα με τη μέρα και αυτό έχει δραματικό αντίκτυπο και στην υγεία του τραπεζικού συστήματος:
Τα τελευταία επίσημα και δημοσιευμένα στοιχεία της ΤτΕ δείχνουν ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια διογκώνονται διαρκώς. Στα τέλη του 2010 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ήταν το 10,4% του συνόλου. Το 2011 έκλεισαν στο 15,9%. Ειδικά τα καταναλωτικά δάνεια που δεν εξυπηρετούνται πλησιάζουν το 30%. Με την ύφεση να βαθαίνει και να έχει φτάσει το -6,5% το πρώτο τρίμηνο του 2012 καταλαβαίνει κανείς ότι η χρηματοοικονομική πίεση θα χειροτερεύσει. Αυτό σημαίνει, κύριε Πρωθυπουργέ, ότι οι Ελληνικές Τράπεζες δεν είναι σε πια θέση να χρηματοδοτήσουν την οικονομία. Αυτή είναι η πραγματική αιτία της επιδείνωσης της ύφεσης. Οι τράπεζές μας έχουν χορηγήσει δάνεια ύψους 245 δις ευρώ τη στιγμή που οι καταθέσεις τον Απρίλιο δεν ξεπερνούσαν τα 166 δις ευρώ. Αυτό σημαίνει, κύριε Πρόεδρε, ότι είναι απόλυτα εξαρτημένες από το Ευρωσύστημα για τη ρευστότητά τους.
Πρωθυπουργός: Υπάρχουν περιθώρια να ζητήσουμε βοήθεια από τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης; Ποιος μπορεί να μας στηρίξει σ’ αυτή τη φάση;
Γ. Προβόπουλος: Οι εταίροι μας είναι ανήσυχοι, αλλά και έξαλλοι, μαζί μας. Αν δεν τηρήσουμε τις δεσμεύσεις μας, όσο πιο πιστά και αποτελεσματικά είναι δυνατόν, δεν θα μπορέσουμε να λάβουμε τους απαραίτητους πόρους για να ανακεφαλαιοποιήσουμε τις τράπεζες. Ακόμη και αυτή η προσωρινή λύση του Μηχανισμού Έκτακτης Ρευστότητας, το απαραίτητο ELA, τίθεται εν κινδύνω. Καταλαβαίνετε ότι υπό τις παρούσες οικονομικές συνθήκες στην Ευρώπη, είναι εξαιρετικά δύσκολο για το υπουργό οποιασδήποτε Ευρωπαϊκής χώρας, να πείσει τους φορολογουμένους της χώρας του ότι πρέπει να βοηθήσουν την Ελλάδα αν εμείς δεν είμαστε συνεπείς στα συμφωνηθέντα.
Πρωθυπουργός: Τι χρονικά περιθώρια υπάρχουν;
Γ. Προβόπουλος: Ουσιαστικά έχουμε στη διάθεσή μας λίγες μόνον μέρες για να διαμορφώσουμε ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης (εσωτερικά και εξωτερικά) και να σωθεί έτσι το τραπεζικό σύστημα. Χωρίς τραπεζικό σύστημα η αποχώρηση από το ευρώ θα μπορούσε να είναι άμεση, βίαιη και να οδηγήσει σε εφιαλτικές καταστάσεις αναφορικά με τη δημόσια, αλλά και την εθνική, ασφάλεια.
Πρωθυπουργός: Από πλευράς δημοσιονομικών μεγεθών ποια είναι η κατάσταση; Που βρίσκεται σήμερα το έλλειμμα;
Γ. Προβόπουλος: Μπορώ να σας μιλήσω μόνο για το ταμειακό έλλειμμα. Η όποια πρόοδος είχε σημειωθεί στο δημοσιονομικό πεδίο τείνει να αναιρεθεί. Το ταμειακό έλλειμμα έπεσε από τα 10 δις στα 5 δις στο πεντάμηνο, αλλά αν δεν διαμορφωθούν συνθήκες αναστροφής της ύφεσης, ο ετήσιος στόχος για το έλλειμμα δεν θα μπορέσει να επιτευχθεί και θα ακυρωθούν οι θυσίες που έγιναν.
Πρωθυπουργός: Πως μπορεί να επιβραδυνθεί η οικονομική ύφεση;
Γ. Προβόπουλος: Μεγάλο μέρος του ιδιωτικού τομέα φυτοζωεί επειδή το κράτος δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις οφειλές του. Ο Τουρισμός δεν μπορεί να υποκαταστήσει την χαμένη ρευστότητα. Οι αφίξεις τουριστών φέτος παρουσιάζουν μείωση της τάξης του 20%. Αν συνεχιστεί η κατάσταση αυτή, θα έχουμε έξαρση της ανεργίας, κύριε Πρόεδρε, φοβάμαι ότι θα ανέβει πολύ περισσότερο από τα τρέχοντα επίπεδα του 22%. Αυτό θα σημάνει και δραματικά προβλήματα για την υγεία και βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων που ήδη κινούνται εκτός στόχων, ανατροφοδοτώντας τον φαύλο κύκλο των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού.
Πρωθυπουργός: Μετά από τόσες μειώσεις μισθών, δεν έχει υπάρξει βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας;
Γ. Προβόπουλος: Η ανταγωνιστικότητα έχει πραγματικά βελτιωθεί εξαιτίας της μείωσης του μισθολογικού κόστους, αλλά αυτό δεν αρκεί από μόνο του. Απαιτείται αύξηση της παραγωγικότητας. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο με μεταφορά πόρων από αντιπαραγωγικούς κλάδους σε διεθνώς ανταγωνιστικούς κλάδους.
Πρωθυπουργός: Έχετε να προτείνετε, κ. Διοικητά, κάποια λύση για τη βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών; Πως θα φτάσουμε σε πρωτογενές πλεόνασμα;
Γ. Προβόπουλος: Λεφτά δεν υπάρχουν, κύριε Πρόεδρε. Περιθώρια αύξησης των φόρων δεν υπάρχουν άλλα. Οι μόνες πηγές κεφαλαίων είναι ουσιαστικά οι ξένες επενδύσεις και το ΕΣΠΑ. Για να έρθουν όμως επενδύσεις (ή και να επαναπατρίσουν οι Έλληνες πολίτες τα κεφάλαιά τους και να τα επενδύσουν) πρέπει να πείσουμε για τις προοπτικές της οικονομίας. Απαιτείται να δοθούν άμεσα δείγματα γραφής. Πρέπει να εκπλήξουμε θετικά την αγορά:
- Ολοκληρώνοντας άμεσα ορισμένες φιλόδοξες αποκρατικοποιήσεις,
- Κλείνοντας άμεσα έναν ή δύο προβληματικούς και περιττούς οργανισμούς,
- Προχωρώντας σε στοχευμένο και αποτελεσματικό περιορισμό των δημοσίων δαπανών.
- Μεταρρυθμίζοντας το κράτος σε όλο του το φάσμα.
- Δημιουργώντας ένα φιλικό περιβάλλον για επενδύσεις.
Πρωθυπουργός: Αυτού του είδους οι αλλαγές, ωστόσο απαιτούν χρόνο…
Γ. Προβόπουλος: Λυπάμαι, κύριε Πρόεδρε, ο χρόνος δεν είναι με το μέρος μας. Πρέπει να πάρετε αποφάσεις σήμερα και να δράσετε άμεσα μεταδίδοντας εύληπτα μηνύματα, να το καταλάβουν οι πολίτες και οι αγορές. Αν οι έλληνες πολίτες αλλά και οι αγορές, αμφισβητήσουν τις προθέσεις ή την ικανότητα του κυβερνητικού επιτελείου να διαχειριστεί την κατάσταση, η κατάρρευση της χώρας είναι θέμα λίγων εβδομάδων….