EUROBANK: Ανάπτυξη έως 0,8% το 2014 – Υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνος για την Ελλάδα η ανεργία

eurobank newΗ ελληνική οικονομία ανακάμπτει, σημειώνει η  Eurobank στην εβδομαδιαία ανάλυσή της,  “7 Ημέρες Οικονομία”, καθώς η  εγχώρια παραγωγή ενισχύεται και η ανεργία μειώνεται.

Ωστόσο η ανεργία αποτελεί τον υπ΄αριθμόν 1 κίνδυνο για την οικονομά και την κοινωνική συνοχή, προειδοποιεί η τράπεζα.

Αναλυτικά:

• Για το 2ο τρίμηνο (2014) ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης διαμορφώθηκε στο 0,41%. Η μεγαλύτερη συνεισφορά προήλθε από τον τομέα των εξαγωγών, αύξηση της τάξης του 9,52% (συνεισφορά στο ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης της τάξης των 2,69 ΠΜ).

• Σύμφωνα με την ΕΛ. ΣΤΑΤ για το 3ο τρίμηνο (2014) προβλέπεται ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης της τάξης του 1,74%.

• Με βάση τα έως τώρα στοιχεία η ελληνική οικονομία θα υπερκαλύψει την επίσημη πρόβλεψη για ποσοστιαία αύξηση του ΑΕΠ της τάξης του 0,6% για το 2014.

• Ωστόσο χρειάζεται χρόνος για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα της αναπτυξιακής πορείας της ελληνικής οικονομίας. Αρνητική σηματοδότηση από τη μείωση των επενδύσεων στο 2ο τρίμηνο κατά -6,04% (συνεισφορά στο ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης της τάξης των -0,72 ΠΜ).

• Απαιτείται συνεργασία ανάμεσα στις επιχειρήσεις και τα πιστωτικά ιδρύματα για την ενίσχυση των επενδύσεων. Το όφελος είναι κοινό και μακροπρόθεσμο.

• Στον τομέα της αγοράς εργασίας για 6ο συνεχόμενο μήνα (Μάρτιος-Αύγουστος) η ετήσια μεταβολή του ποσοστού της ανεργίας ήταν αρνητική (-1,90 ΠΜ).

Την προηγούμενη εβδομάδα και συγκεκριμένα την Παρασκευή 14 Νοεμβρίου η ελληνική στατιστική αρχή (ΕΛ. ΣΤΑΤ) δημοσίευσε τις εκτιμήσεις της για το πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) του 3ου τριμήνου (2014) καθώς επίσης και τις αναθεωρημένες χρονολογικές σειρές των εθνικών λογαριασμών από το 1ο τρίμηνο του 1995 μέχρι και το 2ο τρίμηνο του 2014.

Η συγκεκριμένη αναθεώρηση ενσωματώνει δύο νέα στοιχεία: 1ον την εφαρμογή του νέου ευρωπαϊκού συστήματος εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών (ESA 2010) και 2ον την παραγωγή για πρώτη φορά εκτενών χρονολογικών σειρών (για τους τριμηνιαίους εθνικούς λογαριασμούς) οι οποίες όπως τονίζεται στο δελτίο τύπου της ΕΛ. ΣΤΑΤ είναι ενιαίες, συνεχείς, συγκρίσιμες και παρουσιάζονται και σε μορφή εποχικής διόρθωσης.

Το τελευταίο στοιχείο είναι πολύ χρήσιμο για την παραγωγή αξιόπιστων εμπειρικών εργασιών καθώς όπως είναι γνωστό η ποιότητα των αποτελεσμάτων τους κρίνεται σε σημαντικό βαθμό όχι μόνο από τη βαρύτητα των θεωριών πάνω στις οποίες εδράζονται αλλά και από την ποιότητα των στατιστικών στοιχείων που χρησιμοποιούνε. Αξίζει να σημειώσουμε πως το προϊόν που παράγεται από την ΕΛ. ΣΤΑΤ έχει πολύ σημαντικές θετικές εξωτερικότητες για την ελληνική οικονομία. Η ενίσχυση της ποιότητας και της ευρύτητας των στατιστικών στοιχείων συνδέεται άμεσα με την αύξηση της αποτελεσματικότητας των αποφάσεων όλων των φορέων του οικονομικού συστήματος (νοικοκυριά, επιχειρήσεις και κυβέρνηση) και εν γένει με την αύξηση της αξιοπιστίας της ελληνικής οικονομίας.

Σύμφωνα με την ΕΛ. ΣΤΑΤ η ελληνική οικονομία επέστρεψε στο μονοπάτι των θετικών ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης. Ήδη από το 2ο τρίμηνο του τρέχοντος έτους καταγράφηκε ετήσια ποσοστιαία αύξηση (yoy%) του πραγματικού ΑΕΠ κατά 0,41% και για το 3ο τρίμηνο αναμένεται περαιτέρω ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής κατά 1,74%.

Επιπρόσθετα, σε όρους τριμηνιαίας ποσοστιαίας μεταβολής (qoq%) από το 1ο τρίμηνο του 2014 το πραγματικό ΑΕΠ ενισχύεται κατά 0,81% και το θετικό πρόσημο διατηρείται τόσο για το 2ο (0,34%) όσο και για το 3ο τρίμηνο (εκτίμηση: 0,65%). Στη περίπτωση που η αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής οικονομίας συνεχιστεί και στο 4ο τρίμηνο (2014) τότε ο ετήσιος ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης για το 2014 θα είναι τουλάχιστον της τάξης του 0,46%.

Για παράδειγμα, αν στο 4ο τρίμηνο καταγραφεί ετήσια ποσοστιαία αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 2% (1%) τότε ο ετήσιος ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης για το 2014 θα είναι της τάξης του 1% (0,71%). Συνεπώς, με βάση τα έως τώρα στοιχεία η ελληνική οικονομία θα υπερκαλύψει την επίσημη πρόβλεψη για ποσοστιαία αύξηση του ΑΕΠ της τάξης του 0,6% για το 2014. Είναι πολύ πιθανό ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης για το 2014 να κυμανθεί ανάμεσα στο 0,7% και 0,8%.

Σύμφωνα με τις αναθεωρημένες χρονολογικές σειρές, η ποσοστιαία αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ για το 2ο τρίμηνο του 2014 προήλθε κυρίως μέσω της ενίσχυσης των εξαγωγών.
Όπως ήδη έχουμε αναφέρει, στο 2ο τρίμηνο του 2014 καταγράφηκε αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ της τάξης του 0,41%. Αυτός είναι ο πρώτος θετικός ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης από το 2ο τρίμηνο του 2008 που είχε καταγραφεί ύφεση της τάξης του -1,01%. Δηλαδή, ύστερα από 24 συνεχόμενα τρίμηνα (με μοναδική εξαίρεση το 1ο τρίμηνο του 2010) υφεσιακής πορείας η ελληνική οικονομία εμφανίζει σημάδια ανάκαμψης. Ο συγκεκριμένος ρυθμός ήταν προϊόν της ποσοστιαίας μεταβολής των εξής συνιστωσών: ιδιωτική κατανάλωση, 0,66% με συνεισφορά 0,46 ΠΜ (ποσοστιαίες μονάδες), δημόσια κατανάλωση, 2,21% με συνεισφορά 0,47 ΠΜ, συνολικές επενδύσεις (ακαθάριστος σχηματισμός πάγιου κεφαλαίου), -6,04% με συνεισφορά -0,72 ΠΜ, εξαγωγές, 9,52% με συνεισφορά 2,69 ΠΜ και εισαγωγές, 9,28% με αρνητική συνεισφορά 2,79 ΠΜ.

Μπορεί μεν η ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης και των εξαγωγών να αποτελούν θετικά σημάδια για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας (π.χ. δείγμα βελτίωσης των προσδοκιών των καταναλωτών) ωστόσο όσο συνεχίζεται η συρρίκνωση των επενδύσεων η βιωσιμότητα των θετικών ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης τίθεται εν αμφιβόλω. Σε αυτό το πεδίο ο ρόλος του εγχώριου πιστωτικού συστήματος είναι πολύ σημαντικός. Απαιτείται συνεργασία ανάμεσα στις επιχειρήσεις και τα πιστωτικά ιδρύματα για την ενίσχυση των επενδύσεων. Το όφελος είναι κοινό και μακροπρόθεσμο. Η διοχέτευση των αποταμιευτικών πόρων στις πιο παραγωγικές επενδυτικές χρήσεις είναι αναγκαία συνθήκη για τη μακροχρόνια μεγέθυνση της ελληνικής οικονομίας.

Για 6ο συνεχόμενο μήνα (Μάρτιος-Αύγουστος) η ετήσια μεταβολή του ποσοστού της ανεργίας ήταν αρνητική. Για τον μήνα Αύγουστο το ποσοστό της ανεργίας διαμορφώθηκε στο 25,90% (26,10%, 7/2014 και 27,80%, 8/2013).

Για τον μήνα Αύγουστο το εποχικά προσαρμοσμένο ποσοστό της ανεργίας διαμορφώθηκε στο 25,90%. Η συγκεκριμένη δυναμική που αναπτύσσεται στην αγορά εργασίας αποτυπώνεται σε δύο συνιστώσες:

1ον για 6ο συνεχόμενο μήνα η ετήσια μεταβολή του ποσοστού της ανεργίας ήταν αρνητική (-0,1 ΠΜ 3/2014, -0,4 ΠΜ 4/2014, -0,9 ΠΜ 5/2014, -1 ΠΜ 6/2014, -1,7 ΠΜ 7/2014 και -1,9 ΠΜ 8/2014) και
2ον η ετήσια μείωση του ποσοστού της ανεργίας βαίνει αυξανόμενη σε απόλυτους όρους, ήτοι η πτώση γίνεται όλο και περισσότερο απότομη.

Σε όρους ατόμων (εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία), για τον μήνα Αύγουστο η απασχόληση ήταν της τάξης των 3,551 εκατομμυρίων (εκ.) και οι άνεργοι προσέγγισαν τα 1,242 εκ. Όπως παρουσιάζουμε και στο Σχήμα 2, σε σχέση με τον Αύγουστο του 2013 η απασχόληση αυξήθηκε κατά 32,6 χιλιάδες (χιλ.) άτομα, η ανεργία μειώθηκε κατά 112,2 χιλ. άτομα και το εργατικό δυναμικό συρρικνώθηκε κατά 79,6 χιλ. άτομα.

Όπως επανειλημμένα έχουμε τονίσει μέσω του παρόντος φυλλαδίου το πρόβλημα της ανεργίας στην Ελλάδα είναι ο υπ’ αριθμόν 1 κίνδυνος για την οικονομία της χώρας μας και γενικότερα για τη συνοχή της ελληνικής κοινωνίας. Μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα οι ασκούντες την οικονομική πολιτική θα τεθούν αντιμέτωποι με τα παρακάτω δεδομένα αναφορικά με τη δυναμική της αγοράς εργασίας:

1. Πως θα αντιδράσει η αγορά εργασίας στην επερχόμενη αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής οικονομίας; Θα δημιουργηθούν αρκετές νέες θέσεις εργασίας έτσι ώστε να απορροφηθεί ένα μεγάλο μέρος του συνόλου των 1,242 εκ. ανέργων; Πόσο γρήγορη θα είναι η μετάβαση σε ένα επίπεδο ανεργίας μικρότερο του 15%; Η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων τόσο στην αγορά εργασίας όσο και στην αγορά αγαθών και υπηρεσιών αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την αύξηση της εγχώριας παραγωγής και την παράλληλη αύξηση της απασχόλησης.

2. Το γεγονός ότι στην ελληνική οικονομία συντελείται μια ριζική αναδιάρθρωση του υποδείγματος οικονομικής μεγέθυνσης – έμφαση στις εξαγωγές και στις επενδύσεις και μείωση του μεριδίου της κατανάλωσης – σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρξει αντίστοιχη μεταφορά πόρων (εργασίας και κεφαλαίου) προς τις νέες παραγωγικές χρήσεις. Το γεγονός αυτό απαιτεί χρόνο, και από την πλευρά των εργαζομένων απαιτεί προσαρμογή σε νέες παραγωγικές διαδικασίες και την απόκτηση νέων γνώσεων.

3. Το υψηλό ποσοστό των μακροχρόνια ανέργων, μέσω της μειωμένης παραγωγικότητας και της απόσβεσης ικανοτήτων που δημιουργεί, εμποδίζει σε έναν βαθμό την επανένταξή τους στην απασχόληση.