Στασιμότητα παρουσιάζει η συνολική εγχώρια κατανάλωση καφέ, ενώ πτωτική πορεία καταγράφουν οι πωλήσεις των αλυσίδων καταστημάτων που «σερβίρουν» καφέ.
Τα παραπάνω επισημαίνονται στην κλαδική μελέτη που εκπόνησε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group ΑΕ και στην οποία διερευνάται η εξέλιξη της αγοράς του καφέ και των αλυσίδων καταστημάτων “σερβιριζόμενου” καφέ. Στην Ελλάδα δραστηριοποιείται αξιόλογος αριθμός επιχειρήσεων επεξεργασίας και εισαγωγής καφέ (ανεπεξέργαστου και έτοιμου συσκευασμένου). Ο κλάδος περιλαμβάνει και ορισμένες μεγάλου μεγέθους εταιρείες οι οποίες διαθέτουν, μέσω ανεπτυγμένων δικτύων διανομής, προϊόντα με ισχυρά εμπορικά σήματα τα οποία υποστηρίζουν με έντονη διαφήμιση.
Η ζήτηση των διαφόρων ειδών καφέ (ελληνικού, espresso κ.α.) επηρεάζεται από την ηλικιακή διάρθρωση του πληθυσμού της χώρας, τη μέθοδο και το κόστος παρασκευής του ροφήματος, τη διαφήμιση, την τιμή πώλησης του προϊόντος σε συνδυασμό με το διαθέσιμο εισόδημα, κ.α.
Σχετικά με την εξέλιξη και τη διάρθρωση της αγοράς καφέ, η Διευθύντρια Οικονομικών – Κλαδικών Μελετών της ICAP Group, κ. Σταματίνα Παντελαίου, τόνισε τα εξής: «Η συνολική εγχώρια κατανάλωση καφέ παρουσίασε πολύ χαμηλούς (οριακούς) ρυθμούς μεταβολής τα τελευταία έτη. Το μέγεθος της κατανάλωσης (σε ποσότητα) αναμένεται να κυμανθεί στα ίδια περίπου επίπεδα και το 2012.
Διαφορετική είναι η εξέλιξη μεταξύ των διαφόρων ειδών καφέ. Ο ελληνικός καφές καλύπτει διαχρονικά το μεγαλύτερο μέρος της συνολικής κατανάλωσης, αλλά το μερίδιο συμμετοχής του βαίνει μειούμενο (2011: 48%). Η συμμετοχή του καφέ μηχανής (φίλτρου και espresso) στην αγορά είναι ανοδική (2011: 31%), και οφείλεται κυρίως στην αύξηση της κατανάλωσης του καφέ espresso. Τέλος, ο στιγμιαίος καφές συμμετείχε με ποσοστό 21% περίπου στο σύνολο της κατανάλωσης το 2011».
Στα πλαίσια της μελέτης έγινε και χρηματοοικονομική ανάλυση παραγωγικών και εισαγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου, βάσει επιλεγμένων αριθμοδεικτών. Επίσης, συνετάχθη ομαδοποιημένος ισολογισμός βάσει αντιπροσωπευτικού δείγματος επιχειρήσεων.
Από την ανάλυση του ομαδοποιημένου ισολογισμού των παραγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου (βάσει δείγματος 11 εταιρειών) προκύπτουν τα εξής: Μείωση (4,3%) σημείωσαν τόσο οι συνολικές πωλήσεις των εταιρειών του δείγματος το 2010/09, όσο και τα μικτά κέρδη (-4%). Τα καθαρά κέρδη (προ φόρου) παρουσίασαν σημαντική πτώση κατά 40,3%, τα δε κέρδη EBITDA μειώθηκαν κατά 34,9% την ίδια περίοδο.
Από την ανάλυση του ομαδοποιημένου ισολογισμού εισαγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου (βάσει δείγματος 14 εταιρειών) διαπιστώνεται ότι: οι συνολικές πωλήσεις των εταιρειών του δείγματος μειώθηκαν κατά 2,8% το 2010/09, ενώ τα μικτά κέρδη υποχώρησαν με έντονο ρυθμό (35%). Την ίδια περίοδο μείωση παρουσίασαν τα συνολικά καθαρά κέρδη (προ φόρου), όπως και τα κέρδη EBITDA (-54,8% και -48% αντίστοιχα).
Η αγορά των αλυσίδων καταστημάτων café παρουσιάζει πτωτική πορεία τη διετία 2010-2011, εν αντιθέσει με τα προηγούμενα έτη όπου είχε καταγράψει σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Συγκεκριμένα, οι συνολικές πωλήσεις των κυριοτέρων αλυσίδων καταστημάτων café μειώθηκαν κατά 7,5% το 2011 σε σχέση με το 2010. Τα έσοδα από την πώληση του καφέ εκτιμάται ότι κάλυψαν περίπου το 56% των συνολικών πωλήσεων των καταστημάτων το 2011. Ο συγκεκριμένος κλάδος χαρακτηρίζεται από έντονο ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων λόγω και της πληθώρας καταστημάτων που λειτουργούν στην αγορά. Οι επιχειρήσεις επιδιώκουν τη διεύρυνση του δικτύου των καταστημάτων τους μέσω κυρίως του θεσμού της δικαιόχρησης (franchising).