Αναταραχή στην Καταλονία, εκταφή του Φράνκο, άνοδος της άκρας δεξιάς , κατακερματισμός των πολιτικών δυνάμεων στο κοινοβούλιο και πολιτική αστάθεια, οι πέντε παράγοντες που βαρύνουν στις τέταρτες σε τέσσερα χρόνια βουλευτικές εκλογές της Κυριακής στην Ισπανία.
Καταλονία
Έπειτα από ειρηνικές κινητοποιήσεις των καταλανών αυτονομιστών επί σειρά ετών, σημείο καμπής στην Καταλονία υπήρξε η καταδίκη σε βαριές ποινές φυλάκισης των εννέα ηγετικών στελεχών του αυτονομιστικού κινήματος για τον ρόλο τους στην απόπειρα απόσχισης από την Ισπανία το 2017.
Το θέμα έχει αναχθεί σε κεντρικό θέμα της προεκλογικής εκστρατείας, με την δεξιά να πιέζει τον απερχόμενο πρωθυπουργό του Σοσιαλιστικού Κόμματος Πέδρο Σάντσεθ να αναστείλει το καθεστώς ευρείας αυτονομίας της Καταλονίας ή να αποπέμψει τον αυτονομιστή πρόεδρο. Ο Σάντσεθ αρνήθηκε να λάβει τέτοια μέτρα εξαιρετικού χαρακτήρα, αλλά δεν άμβλυνε τους τόνους κατά των αυτονομιστών.
Άνοδος του Vox
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, η κρίση στην Καταλονία ωφέλησε μία πολιτική παράταξη στην Ισπανία: το κόμμα Vox της άκρας δεξιάς.
Αυτή η υπερεθνικιστική και αντιμεταναστευτική παράταξη έφερε την αναβίωση της ακροδεξιάς σε μία χώρα όπου ήταν περιθωριοποιημένη μετά τον θάνατο του δικτάτορα Φράνκο το 1975. Τον Απρίλιο έκανε θριαμβευτική είσοδο στο κοινοβούλιο καταλαμβάνοντας 24 από τις 350 έδρες. Και οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν ακόμη καλύτερη επίδοση στις εκλογές της Κυριακής, οπότε αναμένεται να αναδειχθεί σε τρίτη πολιτική δύναμη της χώρας.
Η συνεργασία με το ακροδεξιό κόμμα έχει ήδη επιτρέψει στο Λαϊκό Κόμμα και τους Ciudadanos να κυβερνούν τις περιφέρειες της Ανδαλουσίας, της Μαδρίτης και της Μούρθια, καθώς και τον δήμο της ισπανικής πρωτεύουσας.
Φράνκο
Αφού καθυστέρησε επί έναν χρόνο εξαιτίας των δικαστικών προσφυγών των απογόνων του, η εκταφή του δικτάτορα Φράνκο από το μαυσωλείο της Caille de los Caidos για να μεταφερθεί σε οικογενειακό τάφο πραγματοποιήθηκε λιγότερο από τρεις εβδομάδες πριν από τις εκλογές.
Υπό τις κατηγορίες των πολιτικών του αντιπάλων για προεκλογική κίνηση, ο Πέδρο Σάντσεθ τόνισε τον ιστορικό χαρακτήρα της μεταφοράς των λειψάνων του Φράνκο που κυβέρνησε την Ισπανία από το 1939 μέχρι το 1975 ελπίζοντας, σύμφωνα με τους παρατηρητές, να κινητοποιήσει τους ψηφοφόρους της αριστεράς.
Ωστόσο, δεν θα έχει το αποτέλεσμα που επιδιώκει η κυβέρνηση, σύμφωνα με τον πολιτικό επιστήμονα Φερνάνδο Βαγεσπίν.
Κατακερματισμός
Το ισπανικό κοινοβούλιο είναι κατακερματισμένο από τότε που κατέρρευσε ο δικομματισμός (Λαϊκό Κόμμα, PP, Σοσιαλιστικό Κόμμα, PSOE) το 2015 με την εμφάνιση των Ciudadanos και του Podemos και αργότερα του Vox.
Και ο κατακερματισμός θα ενισχυθεί την Κυριακή με την υποψηφιότητα του Mas Pais, παράταξης του ιδρύθηκε από τον Ινίγο Ερεχόν, πρώην δεύτερο στην ιεραρχία του Podemos, καθώς και του ακροαριστερού αυτονομιστικού κόμματος της Καταλονίας CUP.
Αστάθεια
Ο κατακερματισμός αυτός των πολιτικών δυνάμεων προοιωνίζεται συνέχιση της πολιτικής αστάθειας.
Οι δημοσκοπήσεις φέρνουν τον Πέδρο Σάντσεθ νικητή των εκλογών, αλλά, όπως και τον Απρίλιο, χωρίς απόλυτη πλειοψηφία.
Οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν επίσης ότι σε αυτές τις εκλογές ούτε η συνεργασία με το μπλοκ της αριστεράς (Podemos, PSOE, Mas Pais), αλλά ούτε και το μπλοκ της δεξιάς (PP, Ciudadanos, Vox) εξασφαλίζει απόλυτη πλειοψηφία.
Οι καταλανοί αυτονομιστές, οι οποίοι υποστήριξαν τον περασμένο χρόνο την ανάληψη της εξουσίας από τον Πέδρο Σάντσεθ, αναμένεται ότι θα εξασφαλίσουν 20 έδρες, αλλά οι σοσιαλιστές δεν θέλουν την υποστήριξή τους.
Η λύση της τελευταίας στιγμής μπορεί να προκύψει από την αποχή του Λαϊκού Κόμματος στην ψηφοφορία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στον Πέδρο Σάντσεθ να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας. Σύμφωνα με τον Φερνάνδο Βαγεσπίν, το PSOE πρέπει «να φθάσει σε κάποια συμφωνία με το PP, όποια και να είναι αυτή».