Πριν μερικούς μήνες μια ομάδα δικηγόρων με διεθνή εμπειρία αποφάσισε να ξεκινήσει ένα κύκλο ανοικτών σεμιναρίων για να ρίξει φως με απλή και άμεση γλώσσα σε νομικά ζητήματα γύρω από τις startups.
Στο μη κερδοσκοπικό ινστιτούτο τεχνολογίας AIT (Athens Information Technology) στην Παιανία πραγματοποιήθηκε χθες το τρίτο κατά σειρά σεμινάριο αυτής της ενδιαφέρουσας πρωτοβουλίας που φέρει τον τίτλο “Set up your Startup” με αντικείμενο τα termsheets (προσύμφωνα), την έννοια του convertible note, ως μια από τις πρώτες μορφές χρηματοδότησης που μπορεί να λάβει μια startup και τι πρέπει να προσέξουν στις διαπραγματεύσεις οι ιδρυτές start up εταιρειών όταν παίρνουν χρηματοδότηση από επενδυτές στην Ελλάδα, Ευρώπη και Αμερική.
Είχαν προηγηθεί άλλες δύο βασικές εκδηλώσεις στο Colab Athens τον τον Οκτώβριο του 2012 σχετικά με την σύσταση μιας startup και θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας σε Ευρώπη και Αμερική, τον Ιανουάριο του 2012 γύρω από σύσταση και λογιστικά θέματα startup εταιρειών σε Ελλάδα και Αμερική, αλλά και στο πλαίσιο του Open Coffee Θεσσαλονίκης τον Οκτώβριο και πρόσφατα στη Χίο στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Σημειώνεται ότι η χθεσινή εκδήλωση, έγινε σε συνεργασία και με το Colab AIT, το οποίο αποτελεί μια συνεργασία του AIT με τον συνεργατικό χώρο εργασίας Colab Athens. Προϊόν αυτής της συνεργασίας είναι δύο πρωτοβουλίες το “AIT Start-up Series” και “AIT Open University”.
Όσον αφορά στην πρώτη πρωτοβουλία θα δίνονται σε ετήσια βάση ορισμένες διαλέξεις/ομιλίες από πετυχημένες startups και γενικά ανθρώπους του χώρου ενώ σ’ ότι αφορά στο AIT Open University, κάθε μέλος του Colab μπορεί να παρακολουθήσει δωρεάν μαθήματα τα οποία προσφέρονται στο πλαίσιο των μεταπτυχιακών προγραμμάτων του ΑΙΤ, να έχει πρόσβαση στο υλικό των εργαστηρίων και επαφές με όλο το ανθρώπινο δυναμικό του ιδρύματος.
Στο πλαίσιο του χθεσινού «Set up your Start up» στο AIT τον λόγο είχαν δικηγόροι με διεθνή εμπειρία σε startup επιχειρήσεις. Για ακανθώδη νομικά ζητήματα που απασχολούν τις startups μίλησαν οι Χριστίνα Τσάκωνα, Νάγια Αντωνίου και Andrew Δημητρίου, οι οποίοι αποτελούν και τον πυρήνα της ομάδας πίσω από τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία.
Από τη χθεσινή εκδήλωση σας παραθέτουμε ως ποιοτικό απόσταγμα, ορισμένες από τις πολύ σημαντικές πληροφορίες που παρουσιάστηκαν με απλό τρόπο στους παρευρισκόμενους.
1. Convertible note: Η Χριστίνα Τσάκωνα με βάση την δικηγορική της εμπειρία στην Αμερική, ανέλυσε την έννοια του convertible note, ως μια από τις πρώτες μορφές χρηματοδότησης που μπορεί να λάβει μια startup (ευρισκόμενη στο λεγόμενο seed στάδιο). Το convertible note είναι διαδεδομένη μορφή επένδυσης στις ΗΠΑ για τις startups. Ουσιαστικά αποτελεί μια μορφή δανείου, (μη όντας δάνειο με την παραδοσιακή έννοια) που δίνεται σε μια startup χωρίς να απαιτείται συνήθως άμεσος ορισμός του valuation,ήτοι η εκτίμηση της αξίας της εταιρείας τη στιγμή που υπογράφεται. Η ουσία του convertible note (καθότι υπάρχουν πολλές παραλλαγές) είναι ότι η αποπληρωμή του λαμβάνει χώρα ως εξής: ο επενδυτής μπορεί να πάρει πίσω την επένδυσή του με τόκους ή η επένδυσή του να μετατραπεί σε μετοχές της εταιρείας (“convertible” = convert into shares). Για παράδειγμα, στην περίπτωση που η εταιρεία πάει καλά και σηκώσει χρήματα από νέο επενδυτή, τότε ο επενδυτής που επένδυσε στην startup με convertible note μπορεί να μετατρέψει την επένδυσή του σε μετοχές της εταιρείας με βάση τη νέα επένδυση αντί να ζητήσει τα χρήματά του πίσω με τόκους.
2. Term sheet (προσύμφωνο): Το προσύμφωνο αποτελεί ένα πολύ σημαντικό έγγραφο με όρους στους οποίους πρέπει να δίνεται μεγάλη προσοχή από τους ιδρυτές μιας startup. Από την παρουσίαση της Νάγιας Αντωνίου, κρατήσαμε τρία βασικά πράγματα που πρέπει να προσέχουν οι ιδρυτές σ’ ένα term sheet, τη στιγμή που το υπογράφουν. Και φυσικά πάντα σκόπιμο είναι να ζητούν την συμβουλή ενός δικηγόρου.
- Πολύ προσοχή χρειάζεται στη φάση της διαπραγμάτευσης ως προς το τελικό ποσό που θα καταλήξουν επενδυτές και επιχειρηματίας με το οποίο εκτιμάται η αξία της startup. (valuation)
- Liquidation preference: Πώς θα πάρει πίσω τα χρήματά του ο επενδυτής σε περίπτωση που η εταιρεία συμμετάσχει σε νέο γύρο χρηματοδότησης ή πουληθεί (exit); Σε σχέση με το αρχικό ποσό επένδυσης, θα τα πάρει δύο ή τρεις φορές πίσω για παράδειγμα; Άλλο ένα ακανθώδες σημείο του προσυμφώνου το οποίο χρήζει ιδιαίτερης προσοχής.
- Ανάλογα με τον επενδυτή, στο προσύμφωνο υπογράφεται ενίοτε ως αναγκαία η παρουσία εκπροσώπου του στο διοικητικό συμβούλιο, κάτι το οποίο πρέπει να συζητηθεί ανοικτά εξαρχής.
3. Ανακύπτοντα νομικά ζητήματα γύρω από το προσύμφωνο: Ο κ. Andrew Δημητρίου κάνοντας μια ενδελεχή αναφορά στον τρόπο με τον οποίο γίνονται οι επενδύσεις σε startups στις ΗΠΑ, τόνισε ουκ ολίγες φορές ότι τα πάντα, λίγο πριν μπουν οι υπογραφές είναι διαπραγματεύσιμα. Αυτό σημαίνει ότι η συνδρομή ενός δικηγόρου κρίνεται τις περισσότερες φορές απαραίτητη, ώστε ο επιχειρηματίας να αισθάνεται ασφαλής σε σχέση με αυτό που υπογράφει.
Η εκδήλωση έκλεισε, όπως ήταν αναμενόμενο, με πολλές ζωηρές ερωτήσεις και από το κοινό και με μια παρένθετη αναφορά στην ίδρυση της ΙΚΕ (Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία) στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι σ’ ένα πρώτο επίπεδο, η ΙΚΕ αποτελεί μια νέα ευέλικτη μορφή εταιρείας ιδιαίτερα για startups διότι οποιοσδήποτε μπορεί να ιδρύσει μια εταιρεία με κεφάλαιο 1 ευρώ με γρήγορο και απλό τρόπο (στο διάστημα μιας μόνο μέρας).
Της Ελένης Νάτση